چکیده:
یکی از نیازهای اولیه انسانی که با توسعه اقتصادی و اجتماعی دامنه گسـتردهتـری پیـدا کرده و امروز خود یکی از مظاهر تمدن به شمار میآید، مسئله حمل و نقـل اسـت . بخـش حمل ونقل از بخش های زیربنایی هر جامعه است که علاوهبر تحت تاثیر قـرار دادن فراینـد توسعه ، خود نیز در جریان توسعه دچار تحـول مـیشـود؛ از ایـن رو، در مطالعـه حاضـر بـا استفاده از مدل دادههای تابلویی و اطلاعات سالهای ١٣٧٩ تـا ١٣٩٠، میـزان تـاثیر توسـعه زیرساخت های حمل و نقل بر رشد اقتصادی استانهای منتخب ایـران بررسـی شـده اسـت . نتایج حاکی از این است که متغیرشاخص زیرساخت حمل و نقل بـر رشـد اقتصـادی تـاثیر مثبت دارد؛ چنانچه استانهای جمعیت تر با تغییر در ساختارهای زیرسـاختی خـود هماننـد، افزایش ظرفیت های حمل و نقل و بهبود کیفیت سیستم حمل و نقل مـیتواننـد بـه ارتقـای رشد اقتصادی کمک کنند.
خلاصه ماشینی:
بخـش حمل ونقل از بخش های زیربنایی هر جامعه است که علاوهبر تحت تأثیر قـرار دادن فراینـد توسعه ، خود نیز در جریان توسعه دچار تحـول مـیشـود؛ از ایـن رو، در مطالعـه حاضـر بـا استفاده از مدل دادههای تابلویی و اطلاعات سالهای ١٣٧٩ تـا ١٣٩٠، میـزان تـأثیر توسـعۀ زیرساخت های حمل و نقل بر رشد اقتصادی استانهای منتخب ایـران بررسـی شـده اسـت .
در کوتاهمدت هیچ رابطـۀ معنـیداری بـین رشـد اقتصـادی بـدون نفـت سـرانۀ نیرویکار و رشد سرمایه گذاری سرانۀ نیرویکار در زیرساخت های اقتصادی وجود ندارد؛ ولی اثر رشد سرمایه سرانۀ نیرویکار، روی رشد اقتصادی بدون نفت سـرانۀ نیـروی کـار و سرمایه گذاری سرانۀ نیروی کار در زیرساخت ها معنیدار و مثبت است ؛ از این رو، با توجـه به موقعیت جغرافیایی بسیار مناسب و گستردگی سرزمین ایران، با ایجاد شبکه حمل و نقـل مناسب تر علاوهبر بهبود وضعیت ترانزیت داخلی، پیشنهاد شده است زمینۀ افزایش ترانزیت خارجی از خاک ایران افزایش داده شود تا ضمن افزایش بهرهوری زیرساخت های حمل و نقل ، تولید سرانه نیز افزایش یابد.
عمران الحق و کـیم ٢ (٢٠٠٣)، در تحقیقـی بـا اسـتفاده از دو روش تخمـین متغیرهـای ابزاری SLS٢ و ضرایب ثابت و تصادفی ترکیبی، رابطۀ علی میان سرمایه گذاری دولتـی در بخش حمل و نقل و ارتباطات ( T&C) و رشد اقتصادی را با استفاده از دادههای ١٥ کشور در حال توسعه طی دورة ٨٧٧٠-١٩٧٠ آزمون کردهاند.