چکیده:
معرفت شناسان معاصرمدعیاندازنظریه های اخلاقیدرنظریه های معرفت شناسیاستفاده شده است .در معرفت شناسی سنتی این بهره مندی ناآگاهانه صورت گرفته است ولی درمعرفت شناسی معاصرخصوصا معرفت شناسیفضیلت گرایانه استفاده ازمولفه هایاخلاقیفضیلت گرایانه به طورآگاهانه اتفاق افتاده است . اخلاق اسلامی جزونظریه هایاخلاقیفضیلت محورمحسوب میشودوروایات ائمه علیهم السلام مشحون ازتوصیه هایاخلاقیمیباشندکه بردومولفه محوریفضایل ورذایل تاکیددارند.ائمه علیهم السلام به دلیل اتصال به منبع علوم غیبیپیشترازاندیشه ی زمانه خودمیاندیشیده اندوبه ارتباط عمل واندیشه وقوف داشته اند.فرمایشات حضرت علیعلیه السلام درنهج البلاغه مویداین معنااست .ایشان درنهج البلاغه نحوه تاثیر فضایل ورذایل اخلاقیرابرباورهاواعتقادات ترسیم نموده اند.سوال اصلیاین مقاله :تاثیرمولفه هایاخلاقی فضیلت محوربرنظریه معرفت شناختیباورهایدینیاسلامیدرنهج البلاغه چگونه تبیین شده است ؟
خلاصه ماشینی:
"در معرفت شناسی سنتی این بهره مندی ناآگاهانه صورت گرفته است ولی درمعرفت شناسی معاصرخصوصا معرفت شناسیفضیلت گرایانه استفاده ازمؤلفه هایاخلاقیفضیلت گرایانه به طورآگاهانه اتفاق افتاده است .
سؤال اصلیاین مقاله :تأثیرمؤلفه هایاخلاقی فضیلت محوربرنظریه معرفت شناختیباورهایدینیاسلامیدرنهج البلاغه چگونه تبیین شده است ؟ کلید واژه ها: اخلاق فضیلت محور،معرفت شناسیفضیلت محور،اخلاق اسلامی،حضرت علیعلیه السلام ، نهج البلاغه ١.
کتاب نهج البلاغه یکیازکتاب هایاصلیدینیشیعیان میباشدکه نگارنده درجستجوی مؤلفه هایاصلیعلم معرفت شناسیدینیدرآن میباشدوفرض داردکه نظریه معرفت شناختیدینیدر نهج البلاغه نیزازاخلاق فضیلت محوراستفاده کرده است که مؤلفه هایاصلیآن درقرآن فضایل ورذایل میباشد.
Epistemology Of Religious Belief ترسیم نحوه ی تأثیرفضایل ورذایل برباورهاواندیشه استفاده شودوازمؤلفه هاییاستفاده گرددکه در فرمایشات حضرت علی(ع )وجوددارندومؤلفه هایاخلاق فضیلت مدارومعرفت شناسیفضیلت مداربر نهج البلاغه تحمیل نگردد.
فضیلت یک حسن اکتسابیاست که شامل انگیزه شخص برایرسیدن به یک هدف خاص وموفقیت قابل اعتماد دررسیدن به آن هدف است .
حضرت علی(ع )دراین موضع فضیلت گرایانه سخن گفته اندودرنامه سوم توجه داده اندکه اگرعقل اسیرهواینفس نباشدمیتواندواقعیت هارابشناسدوسلطه برنحوه کارکردعقل مؤلفه ی مهمیبرایرسیدن به باورعقلانیصادق ومطابق باواقع است .
حضرت علی(ع )درخطبه ١٣ به این عوامل اشاره دارندوخطاب به مردم بصره میگویند:خاکشهرشمابدبوترین خاکهاست ازهمه جابه آب نزدیک تروازآسمان دورترونه دهم شروفساددرشهرشمانهفته است .
زاگزبسکیدربحث معرفت شناسیفضیلت گرایانه میگویدهدف فضایل معرفتیمؤدیبه صدق بودن ورسیدن به باورصادق واندیشه صحیح است (زاگزبسکی،١٩٩٦:١٧٦-١٨٠).
دراین مقاله سعیشده است ازمؤلفه هایموجوددراخلاق فضیلت مدارنهج البلاغه برایترسیم نحوه تأثیرفضایل ورذایل برباورهاواندیشه استفاده شودوازمؤلفه هاییاستفاده گرددکه درفرمایشات حضرت علی(ع )وجوددارند ومؤلفه هایاخلاق فضیلت مدار ومعرفت شناسیفضیلت مداربرنهج البلاغه تحمیل نگردد."