چکیده:
تعارضهای ارزشی بین نهادهای مختلف اجتماعی از جمله خانه و مدرسه یکی از چالشهای عمده در جامعه ایران محسوب میشوند. هدف اصلی این مقاله «تبیین تعارض ارزشی در بین دانشآموزان استان گیلان» است. در مطالعه مزبور، با تکیه بر روش های کیفی، و نمونهگیری هدفمند از مصاحبههای نیمهسازمانیافته، فردی و گروهی (گروه متمرکز) استفاده شده است. برای این منظور با یازده نفر بصورت فردی و یکصد نفر بصورت گروهی (در قالب پانزده جلسه) مصاحبه شد. سپس مصاحبههای ضبطشده پس از مکتوبشدن، به شیوهی تحلیل مضمون، مورد بررسی قرار گرفتند. بهطورکلی نتایج تحقیق نشان میدهد که گفتمان خانه و مدرسه در هفت مقوله ازدواج، تحصیل، پرورش دینی، بدننمایی، اسراف و تجملگرایی، نقشهای جنسیتی و ارتباط با جنس مخالف در برابر هم قرارگرفتهاند. ارزشهای مزبور قابل تجسدند و خودبسنده نیستند بلکه وابسته به ارزشهای دینیاند. نهاد خانواده بیشتر مروج ارزشهای فردی است، حال آنکه سیستم مدرسه بیشتر مبلغ ارزشهای جمعی است. هر چه خانواده ذهنیت مشترکی با مدرسه داشته باشد، ارزشهای مدرسه بسهولت بازتولید میشود. بر مبنای یافتههای این پژوهش، افزایش مصرف رسانهای یکی از دلایل عمده مقاومت در برابر گفتمان مدرسهای است.تعارض های ارزشی بین نهادهای مختلف اجتماعی از جمله خانه و مدرسه یکی از چالش های عمده در جامعه ایران محسوب می شوند. هدف اصلی این مقاله «تبیین تعارض ارزشی در بین دانش آموزان استان گیلان » است . در مطالعه مزبور، با تکیه بر روش های کیفی ، و نمونه گیری هدفمند از مصاحبه های نیمه سازمان یافته ، فردی و گروهی (گروه متمرکز) استفاده شده است . برای این منظور با یازده نفر بصورت فردی و یکصد نفر بصورت گروهی (در قالب پانزده جلسه ) مصاحبه شد. سپس مصاحبه های ضبط شده پس از مکتوب شدن ، به شیوه ی تحلیل مضمون ، مورد بررسی قرار گرفتند. به طورکلی نتایج تحقیق نشان می دهد که گفتمان خانه و مدرسه در هفت مقوله ازدواج ، تحصیل ، پرورش دینی ، بدن نمایی ، اسراف و تجمل گرایی ، نقش های جنسیتی و ارتباط با جنس مخالف در برابر هم قرارگرفته اند. ارزش های مزبور قابل تجسدند و خودبسنده نیستند بلکه وابسته به ارزش های دینی اند. نهاد خانواده بیشتر مروج ارزش های فردی است ، حال آنکه سیستم مدرسه بیشتر مبلغ ارزش های جمعی است . هر چه خانواده ذهنیت مشترکی با مدرسه داشته باشد، ارزش های مدرسه بسهولت بازتولید می شود. بر مبنای یافته های این پژوهش ، افزایش مصرف رسانه ای یکی از دلایل عمده مقاومت در برابر گفتمان مدرسه ای است .
خلاصه ماشینی:
"یافته های تحقیق الف ) مهم ترین تعارض های ارزشی یکی از سوالات عمده در خصوص دو سیستم خانه و مدرسه آن است که آیا تعارضی بین این دو جهان اجتماعی اتفاق افتاده است ؟ و این امر به عنوان یک مسئله اجتماعی تلقی می گردد؟ - Systematic thematic analysis - Credibility - Depenability - Triangulation جامعه شناسان معمولا مسئله اجتماعی را وضعیت اظهار شده ای می دانند که با ارزش های شمار مهمی از مردم مغایرت دارد و معتقدند باید برای تغییر آن وضعیت اقدام کرد (رابینگتن و واینبرک ، ١٣٨٣: ١٤).
یافته های تحقیق نشان می دهد که بخش عمده تعارض موجود بین خانه و مدرسه خصلت بدنی دارد، براساس نتایج پژوهش بیشتر خانواده ها در خصوص نحوه پوشش ، آرایش ، اصلاح موی سر، حجاب روش سهل انگارانه ای را اتخاذ نموده اند در حالی که خصلت های فردگرایانه مزبور در تعارض با قواعد حاکم بر مدرسه است .
در سطوح خرد به دلایل فردی (انگیزه های درونی ) چون زیبایی طلبی و نیروی عاطفی زنان ، در سطوح میانه عواملی مانند گروه های دوستان و همالان ، عدم هماهنگی بین گفتار و رفتار والدین ، نبود ارتباط لازم بین خانه و مدرسه ، عدم کنترل خانواده ، دوگانگی درون مدرسه ای ، نبود برنامه های واحد در مدرسه ، الگوهای مرجع ، سخت گیری بیش از حد در مدرسه و در سطح کلان به دلایل عامتری نظیر فضای مجازی و رسانه ای ، عدم کنترل دولت بر فروشگاه های لباس ، نبود تفریحات سالم ، تهاجم فرهنگی غرب ، فاصله ارزش های خانه و خیابان ، طبقاتی شدن جامعه و نهادینه نشدن ارزش های بومی پرداخته اند."