چکیده:
براساس دادههای منتشر شده از سوی سازمآنهای مختلف جمعیتشناختی، نرخ باروری در بسیاری از کشورهای جهان و از جمله در ایران در حال کاهش است. این امر میتواند ناشی از دلایل متعددی باشد. با وجود این، دگرگونیهای فرهنگی طی چند دهه اخیر، در میان سایر تغییرات، بیشتر از همه خودنمایی میکنند: رشد فردگرایی، تغییرات مذهبی، رشد سکولاریسم و دگرگونی در ارزشهای خانوادگی، در زمره مهمترین تحولاتی قرار دارند که میتوان ارتباط آنها را با باروری بررسی کرد. هدف از این پژوهش، مطالعه رابطه تحولات فرهنگی در حوزههای فردی، خانوادگی و مذهبی با تغییرات نرخهای باروری در مراکز استآنهای ایران است. دادههای مربوط به این تحولات فرهنگی از یافتههای پیمایش ارزشها و نگرشهای ایرانیان در سال 1380 استخراج شده است. برای بهدست آوردن نرخهای باروری عمومی در این سال نیز، میزآنهای باروری در سال 1375، براساس روش "فرزندان خود" به دادههای استاندارد برای سال 1380 تبدیل شده است. برایناساس، روش تحقیق در این مطالعه، از نوع تحلیل ثانوی است. نتایج پژوهش نشان داد که رابطه کاملا معناداری میان متغیرهای فردگرایی، دینداری، سکولاریسم و ارزشهای خانوادگی در میان مراکز استانی ایران با نرخهای باروری در این استانها وجود دارد؛ بهاین معنا که هر چه میزان دینداری شهرها بیشتر، سطوح سکولاریسم و فردگرایی کمتر، میزان توجه به ارزشهای خانوادگی بیشتر باشد، نرخ باروری در آن شهرها بیشتر است و برعکس، دینداری کمتر، سکولاریسم و فردگرایی بیشتر و توجه به ارزشهای خانوادگی کمتر، با نرخهای پایین باروری رابطهای مثبت و همسو دارند.
خلاصه ماشینی:
"تبیین مسأله باروری در ایران بیشتر از طریق نقش و تأثیر سیاستهای جمعیتی 2 و یا پدیدههای مدرنیزاسیون، شهرگرایی و تحصیلات و یا حداکثر به واسطه اشتغال زنان، مطالعه و بررسی شده و تغییرات فرهنگی در این میان نادیده گرفته شده است؛ درحالیکه تغییرات فرهنگی از جمله تغییراتی است که جامعه ایران؛ به ویژه در سالهای پس از جنگ با آن روبهرو شده و امکان دارد بر افت نرخ باروری نیز تأثیرگذار باشد.
Thornton Memani & Mathiti December Ramu individual autonomy Moaddel 2- تضعیف ارزشهای خانوادگی: نهاد خانواده در دورههای گوناگون تغییراتی را در ساختار خود تجربه کرده است (سلطانی، 1390: 144) و این تغییرات برای مدتزمانی طولانی یکی از علایق اصلی تحقیقی نزد جامعهشناسان بوده است (فوکادو 1 ، 2008: 3).
تغییرات در دینداری نشان میدهد که برای جوانان، دینداری همانند بسیاری از موضوعهای دیگر، از شکل پذیرش کامل و یقینی قبلی خارج Shor Lee Pankhurst & Houseknecht Goldscheider Berman & Stepanyan Thornton & Camburn Rostosky Meier Sigle-Rushton & McLanahan Eggebeen & Dew Pearce Regnerus Uecker & Stokes Parnell , Swicegood & Stevens Berman Hacker شده و حالتی گزینشی و فردی پیدا کرده است (اعظمآزاده و توکلی، 1386: 102).
در این بررسی نرخهای باروری در 28 استان کشور را براساس نظریههای برگرفته از وندکا و لستق و هارا و نیلز، که مطرح میکنند تغییرات ارزشی گستردة رخ داده در حوزههای خانواده، فردگرایی و دینداری (سکولاریسم)، تغییراتی را در نرخ باروری ایجاد کردهاند، با دادههای حاصل از پیمایش ارزشها و نگرشهای ایرانیان در سال 1380 که بیانگر میزان دینداری، سکولاریسم و اهمیت ارزشهای خانواده در استآنهای مختلف کشور است، در ارتباط قرار میدهیم."