چکیده:
تمثیل یکی از روش های تصویرسازی و مجسم کردن موضوع است، که مخاطب را همزمان به تخیّل و تفکر وادار می کند. هدف از کاربرد تمثیل در قرآن را باید در تاثیر عمیق آموزه های آن جستجو کرد که سبب می شود، خواننده با هر میزانی از درک و فهم آن ها را دریابد و در تنظیم برنامه زندگی خود به کار گیرد. پژوهشگر در این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به آیات قرآن کریم قصد دارد، جنبه های زیبایی شناختی تمثیل در زبان ادبی قرآن را مورد تحلیل قرار دهد. این بررسی نشان می دهد قرآن که زبان هدایت، ایمان و شور انگیزی است، از توانمندی های زبان، از جمله؛ تمثیل برای دعوت به تدبّر،تاثیرگذاری و عبرت آموزی و در نهایت تربیت انسان استفاده فراوانی کرده است.
خلاصه ماشینی:
"و عناصر متنوعی از جمله ساختار زبان، آهنگ، تصویر پردازی، نمادپردازی، ارتباطات دورن متنی، استعاره، تمثیل، شیوه های خطاب و ویژگی های ادبی دیگر را نیز می توان در آن مورد بررسی قرار داد، از این میان عنصر تمثیل یکی از شاخصه های فنی و بارز قرآن به حساب می آید که به عنوان یک ابزار محکم و اثر گذار در مسیر پیام رسانی و ارتباط با مخاطب نقش موثری را برعهده دارد و در بردارندۀ ویژگی های خاص خود است، که با خصوصیات مثل های معمول و رایج و حتی حکمت های بشری، قابل قیاس و سنجش نیست.
« فلما قضینا علیه الموت مادلهم علی موته إلا دآبه الأرض تأکل منسأته فلما خر تبینت الجن أن لو کانوا یعلمون الغیب مالبثوا فی العذاب المهیمن» در جریان جنگ احزاب قرآن کریم در تمثیلی که مسلمانان و مجاهدان اسلام را در برابر سپاه مشرکین فرا می خواند، الفاظ و واژه هایی به کار می برد که تقریبا هیچ واژه مشابه دیگری نمی تواند جانشین آن شود، و مقصود را به همان روشنی بیان کند: آنجا که می فرماید: «ام حسبتم أن تدخلو الجنه و لما یأتکم مثل الذین خلو من قبلکم مستهم البأساء و الضراء و زلزلوا حتی یقول الرسول و الذین آمنوا معه متی نصرالله إلا أن نصر الله قریب» (بقره ،214)، «آیا می پندارید به بهشت می روید و حال آن که هنوز همانند داستان کسانی که قبل از شما در گذشتند برای شما پیش نیامده است محنت ها و گزندها به آنان رسید و پیوسته دچار ترس و اضطراب شدند، تا آن جا که پیامبر و کسانی که ایمان آورده و با او بودند،گفتند : یاری خدا کی خواهد بود؟ هان، به یقین یاری خدا نزدیک است»."