چکیده:
هدف این تحقیق پیمایشی، کشف انگیزه نویسندگان ایرانی از چاپ مقاله در مجلههای نامعتبر خارجی است. پیمایشی آنلاین، روی ۱۰۲ نویسنده ایرانی انجام شد که مقالهای از آنها در سال ۲۰۱۳ در یکی از ۲۵۱ مجله مندرج در «فهرست سیاه نشریههای نامعتبر وزارت علوم» نسخه مرداد ۱۳۹۲ منتشر شده بود. نتایج نشان داد که انگیزه اصلی نویسندگان و پژوهشگران ایرانی از چاپ مقاله در مجلههای خارجی به ترتیب اهمیت، پربارکردن رزومهکاری، سپس برای ترفیع و ارتقاء به عنوان عضو هیئت علمی و در آخر برای کسب مجوز دفاع از پایاننامه دکترا بوده است. متوسط سنی نویسندگان حدود ۳۸ سال است و برای هر مقاله به طور متوسط حدود ۳۵۰ دلار ارز پرداخت شده است. ملاک اصلی اعتماد نویسندگان به مجلههای ادعای آنها برای نمایه شدن در پایگاههای معتبر بوده است و شیوه اصلی آشنایی نویسندگان با این مجلهها توصیه استاد و یا همکار بوده است. مقاله نشاندهنده جنبههای اقتصادی انتشار این مقالههای و نیز آگاهی کم جامعه دانشگاهی از نحوه سنجش اعتبار مجلهها است.
خلاصه ماشینی:
پیمایشی آنلاین، روی ۱۰۲ نویسنده ایرانی انجام شد که مقالهای از آنها در سال ۲۰۱۳ در یکی از ۲۵۱ مجله مندرج در «فهرست سیاه نشریههای نامعتبر وزارت علوم» نسخه مرداد ۱۳۹۲ منتشر شده بود.
به طور مشخص هدف پژوهش این است که مشخص کند انگیزه نویسندگان ایرانی از انتشار مقاله در این مجلهها چیست، بر اساس چه ملاکی افراد این مجلهها را انتخاب و به اعتبار آنها اعتماد میکنند، چطور با این مجلهها آشنا میشوند، آیا نویسندگان هزینه میپردازند و اگر بله چگونه و چقدر؟ 21- پیشینه پژوهش در خصوص نشریههای نامعتر مطالبی به صورت یادداشت و مصاحبه و نظایر آن منتشر شده است، اما هیچ پژوهشی به شکل منسجم تاکنون به بررسی این پدیده در ایران نپرداخته است.
وی برای بیان ضرر مالی ناشی از انتشار مقاله توسط ایرانیان در اینگونه مجلهها بیان میکند که بر اساس دادههای اسکوپوس از میان ۲۱۳۱۵۳ مقالهای که از ۱۹۹۰ تا تاریخ ۴ اردیبهشت ۱۳۹۲ به اسم ایران در این پایگاه ثبت شده، بیشترین مقاله (۱۶۴۸ مقاله) در مجلهای با نام Australian Journal of Basic and Applied Science منتشر شده است، در حالی که یک بررسی سطحی روی این مجله نشاندهنده بیاعتباری آن است.
بررسی مقالههای ایرانی نمایه شده در پایگاه اسکوپوس در سال ۲۰۱۳، نشان میدهد که از میان ده مجلهای که بیشترین مقاله از ایرانیان را منتشر کردهاند، ۵ مجله نخست در فهرست نشریههای سیاه وزارت علوم قرار داشتند.