چکیده:
اگر مانند برایان فی مفاهیم را به سه دسته تقسیم کنیم (دسته نخست : مفاهیمی که در تفکر از آنها استفاده می کنیم ، دسته دوم : مفاهیمی که درباره آنها تفکر می کنیم ، و دسته سوم : مفاهیمی که به کمک آنها فکر می کنیم ) آن گاه «مخیله اجتماعی » در دسته سوم قرار خواهد گرفت . این مفهوم ناظر است بر عناصر ثابت فرهنگی یک ملت ، که در طول تاریخ ، همراه آنها است و در مواجهه با تحولات جدید بر آنها تأثیر می گذارد. رژی دبره «مخیله اجتماعی » را محور نظریه واسطه شناسی خود قرار داد. در این مقاله سعی شده است ، با استفاده از روش فرانظریه ، تأثیر دو نظریه ضمیر ناخودآگاه یونگ و مارکسیسم ساختارگرای آلتوسر در پیدایش مفهوم میان رشته ای «مخیله اجتماعی » بررسی شود. فرانظریه ، برخلاف نظریه ، به ما نمی گوید که جهان چگونه کارکردی دارد؛ بلکه به چگونگی بنیان نظریه ها می پردازد. بدین ترتیب نوشتار حاضر به تأثیر دو جریان مهم روان شناختی و سیاسی ــ که فضای فکری فرانسه را تحت تأثیر خود قرار داد ــ می پردازد و می کوشد تا ردپای این دو جریان را در آرای دبره نشان دهد.
خلاصه ماشینی:
"برای روشن شدن بنیان های مؤثر در شکل گیری مفهوم «مخیله اجتماعی »، این مقاله در دو بخش تدوین شده است : در بخش نخست به معرفی نظریه واسطه شناسی و مفهوم «مخیله اجتماعی » پرداخته می شود، و در بخش دوم بنیان های سیاسی و روان شناختی آن مورد بررسی قرار می گیرد.
Jung Colin Hay Political Analysis, 2002 واسطه شناسی رژی دبره نخستین بار این اصطلاح را در سال ۱۹۷۹ در کتاب قدرت فکر در فرانسه 1 (بخش «معلم ها، نویسندگان و مشاهیر») برای تحلیل شیوه های انتقال فرهنگ به کار برد.
مراد دبره جامعه شناسی وسایل ارتباط جمعی (مدیالوژی ) نیست ، بلکه بر آن است تا تأثیر واسطه ها را فصلنامه علمی _پژوهشی در فرایند انتقال شرح دهد.
سؤالات اصلی واسطه شناسی این است که انسان ها تحت چه شرایطی عقاید و ارزش های خود را از مکانی به مکان دیگر و از نسلی به نسل دیگر منتقل می کنند؟ چه شرایط و عواملی سبب می شود که از میان عقاید گوناگون سرانجام نوع خاصی باقی بماند؟ مثلا چرا آرای مارکس به جای دیدگاه های پیر پرودن و آگوست کنت باقی مانده است ؟ (دبره ، ۲۰۰۰: هفت ) مفهوم انتقال (که محور اصلی واسطه شناسی ست ) سه وجه مادی ، سیاسی و زمانی دارد.
از این رو، مفهوم «مخیله اجتماعی » را ساخت ثابت جامعه معرفی کرد و مرادش این بود که انسان ها در طول تاریخ حیاتشان دائما تحت تأثیر عناصری که ناخودآگاه جمعی آنها را می سازند، قرار می گیرند و با تولید عناصر مادی به آن تجسم می بخشند."