چکیده:
پژوهش حاضر تحقیقی معنیشناختی است که به منظور بررسی معنایی فعلهای سادة زبان فارسی و متناظرهای مرکب معنایی آنها صورت گرفته است. در این بررسی، نخست، نگارنده طرز تلقی خود از فعل ساده و مرکب را ارائه میکند و پس از آن، به انواع تناظر میان فعلهای ساده و مرکب میپردازد. در ادامه، پس از بحثی مختصر دربارة هممعنایی و سه نوع از آن که در این پژوهش مبنای تحلیلها قرار میگیرند، یعنی هممعنایی گزارهای، هممعنایی توصیفی و هممعنایی نسبی، نگارنده میکوشد به صورت مستدل و با ارائة مثال مشخص کند که از انواع سهگانة هممعنایی، کدام نوع یا انواع میان فعلهای سادة زبان فارسی و متناظرهای معنایی مرکب آنها برقرار است. پیکرة مورد بررسی برای دستیابی به این هدف شامل گروهی از فعلهای سادة فارسی و دارای متناظرهای معنایی مرکب است که از فرهنگ هشتجلدی سخن برگرفتهشدهاند. با بررسی این پیکره که در انتها، در بخش پیوست، آمده است، مشخص میشود که هممعنایی نسبی میان فعلهای مذکور به چشم نمیخورد، اما هممعنایی گزارهای و توصیفی میان آنها برقرار است. نتایج پژوهش حاضر میتواند برای آموزش بهینة معنیشناسی و آموزش زبان فارسی به غیرفارسیزبانان مفید باشد.پژوهش حاضر تحقیقی معنیشناختی است که به منظور بررسی معنایی فعـل هـای سـادة زبـان فارسی و متناظرهای مرکب معنایی آنها صورت گرفته است . در این بررسی، نخسـت ، نگارنـده طـرز تلقی خود از فعل ساده و مرکب را ارائه میکند و پس از آن ، به انواع تناظر میان فعل هـای سـاده و مرکب میپردازد. در ادامه ، پس از بحثی مختصر دربـارة هـم معنـایی و سـه نـوع از آن کـه در ایـن پژوهش مبنای تحلیل ها قرار میگیرند، یعنی هم معنایی گزاره ای، هم معنایی توصیفی و هـم معنـایی نسبی، نگارنده میکوشد به صورت مسـتدل و بـا ارائـۀ مثـال مشـخص کنـد کـه از انـواع سـه گانـۀ هم معنایی، کدام نوع یا انواع میان فعل های سادة زبـان فارسـی و متناظرهـای معنـایی مرکـب آنهـا برقرار است . پیکرة مورد بررسی برای دستیابی به این هدف شامل گروهی از فعل های سادة فارسی و دارای متناظرهای معنایی مرکب است که از فرهنگ هشت جلدی سخن برگرفته شده اند. بـا بررسـی این پیکره که در انتها، در بخش پیوست ، آمده است ، مشخص میشود که هـم معنـایی نسـبی میـان فعل های مذکور به چشم نمیخورد، اما هم معنایی گزاره ای و توصیفی میان آنها برقرار اسـت . نتـایج پژوهش حاضر میتواند برای آموزش بهینۀ معنیشناسی و آموزش زبان فارسی به غیرفارسـیزبانـان مفید باشد.
خلاصه ماشینی:
"هم معنایی نسبی تعریف هم معنایی نسبی با التفات به شمار معانی یک واحـد زبـانی صـورت مـی پـذیرد؛ بـه ایـن ترتیب که اگر شمار معانی گوناگون دو واحد زبانی را در نظر بگیریم ، آن دو واحد زبانی دست کـم در یکی از معانی شان با هم تفاوت دارند یا به بیان دیگر، تعداد این معانی در مـورد آن دو واحـد زبـانی متناظر نیست ؛ بنابراین ، اگر دو واحد زبانی در یک بافت زبانی معین به کار رونـد و آن بافـت از نظـر معنایی مبهم شود، درمی یابیم که میان تعداد معانی آن دو تناظر یک به یک وجود ندارد و میان آنهـا هم معنایی نسبی برقرار است ، زیرا تفاوت در یک جنبه از جنبه های متعدد معنایی آنها چنین ابهامی را به وجود آورده است .
٣. تحلیل داده ها چنان که پیش تر نیز اشاره شده است ، در پـژوهش حاضـر نگارنـده بـر آن اسـت تـا هـم معنـایی گزاره ای ، توصیفی و نسبی را صرفا میان فعل های ساده و مرکبی از زبـان فارسـی بررسـی کنـد کـه متناظرهای معنایی یکدیگر به شمار می روند.
هم معنایی نسبی از آنجا که هم معنی های نسبی نمی توانند هم معنی های توصیفی باشند و همچنین ، با التفات بـه اینکه میان افعال ساده و مرکب متناظر و فهرست شده در جدول ، هم معنایی توصیفی برقـرار اسـت ، می توان به این نتیجه رسید که این فعل ها هم معنی های نسبی یکدیگر نیستند، زیرا کـاربرد یکـی از آنها در بافتی که متناظرش در آن به کار رفته است ، ایجاد ابهام نمی کند."