چکیده:
بازسازی هیدرولوژی سیلالابهای قدیمی و مطالعه آثار و شواهد آنها میتواند به عنوان
کلید مهمی در شناخت رفتار هیدرولوژیکی رودخانه ها و همچنین اقلیم موثر بر آنها بکار
رود. در این مطالعه ابتدا با بازدیدهای دقیق، سای ت های رسوبی آب راکد مورد شناسایی قرار
گرفته و سپس با استفاده از تحلیل های چینه شناسی در محل، نمونه های رسوب برای مطالعه
دقیق تر و انجام آزمایش های رسوب شناسی به آزمایشگاه انتقال داده شد ه و سپس تحلیل -
های رسوبشناسی رسوبات آبراکدی مانند پارامترهای آماری و ویژگیها و منشا رسوبات
مشخص شد ه است . در ادامه جهت برآورد حداکثر سطح سیلالاب با توجه به ارتفاع رسوبات
آب راکدی و شواهد داغاب سیلالاب های قدیمی، پس از مطالعه ژئومتری بستر رود در ریچ
مورد مطالعه و سایت های نمونه، حداکثر اوج سیلالاب در آبراهه اصلی تخمین زده ش ده است.
نتایج مطالعه نشان می دهد که دبی اوج سیلالاب در دو سایت مطالعاتی بر مبنای سطح
540 مترمکعب و براساس داغاب سیلالاب / 554 و 24 / رسوبات آب راکدی به ترتیب 25
624 متر مکعب بر ثانیه تخمین زده شده است . همچنین تغییر در توالی چینههای /43
سیلالابی و خصوصیات رسوبشناسی آن حکایت از تغییر منشا سیلالاب ها و کوتاه تر شدن ت داوم
و افزایش شدت آنها در هزارهها و سده های اخیر دارد.
خلاصه ماشینی:
"طی جریانهای سیلابی هنگامی که جریان رودخانه اصـلی بـه داخـل دهانـه شـاخه فرعـی برمـیگـردد رسوبات معلق همراه سیلاب در داخل این پناهگاه رسوب کرده و توالی چینه شناسی آن به خوبی در طی زمـان حفظ شده است ، در نتیجه دارای شرایط بسیار عالی جهت مطالعه و بررسی رسوبات آبراکدی میباشد.
اما در چینه های رسوبی که دارای ذرات رسوبی دانه درشت ، شکسته و زاویه دار با ضخامت چینـه ای بیشـتر هستند نشان دهنده این است که سیلاب در یک شرایط آبوهوایی سرد و خشـک اتفـاق افتـاده، کـه شـرایط جهت تشکیل رسوبات دانه درشت فراهم بوده، به طوری که افزایش دانه های تخریبی در نتیجـه شـرایط اقلیمـی سرد و خشک ، موجب افزایش پتانسیل بار رسوبی جهت حمل در مواقـع سـیلابی مـیشـود در چنـین شـرایط اقلیمی اگر یک سیلاب ناگهانی مانند سیلاب سال ١٣٨٠ اتفاق بیافتد، مقدار رسوبی که همراه سـیلاب حمـل میشود بیشتر است در نتیجه رسوبات آبراکدی با ضخامت زیادتر و همرا با دانه های درشت تر نهشته میشوند در نتیجه این سیلابها را میتوان از نوع سیلابهای رگباری و کاتاستروفیک قلمداد کـرد کـه در اثنـای یـک دوره خشک اقلیمی اتفاق میافتد و این شرایط را در رسوبات برداشت شده در رودخانه کـلات از سـایت سـوم، این اصل را میتوان در مورد نمونه رسوبهای شماره ١٢، ١٥، ٢٠ مشاهده کرد."