چکیده:
پژوهش حاضر را با هدف بررسی میزان کارآمدی آموزش زبان عربی عمومی در مقطع متوسطه، ازنظر دبیران و دانشآموزان شهر کرمان، انجام دادهایم. این پژوهش از نوع پژوهشهای کاربردی، پیمایشی و کمی است و برای اندازهگیری نظر دبیران و دانشآموزان، از دو پرسشنامة محققساخته استفاده کردهایم. جامعة این پژوهش شامل همة معلمان زن و مرد عربی و دانشآموزان دختر و پسر سال سوم متوسطة رشتههای ریاضی و تجربی دبیرستانهای دولتی شهر کرمان، در سال تحصیلی 90- 91 است. نمونة مورد بررسی را بهشیوة تصادفی طبقهای و با انتساب متناسب انتخاب کردیم که شامل 30 دبیر زن، 30 دبیر مرد و 236 دانشآموز است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که میزان هماهنگی هدف آموزش زبان عربی (فهم متون دینی) با معیارهای انتخاب هدف در برنامهریزی درسی، میزان تطابق محتوای کتابهای درسی عربی با معیارهای انتخاب محتوا در برنامهریزی درسی، میزان آمادگی دبیران عربی برای تدریس درس زبان عربی، میزان تحقق اهداف برنامة درسی عربی، میزان تسلط دانشآموزان به مهارتهای زبانی، میزان انگیزه و علاقة دانشآموزان به یادگیری زبان عربی و میزان آشنایی دانشآموزان با مهارتها و راهبردهای یادگیری زبان عربی پایینتر از حد مطلوب است. با توجه به این یافتهها نتیجه میگیریم که به آموزش زبان عربی بهعنوان زبان دوم/ خارجی، بهطور علمی توجه نشده است و تا حد مطلوب فاصلة زیادی دارد و برای رسیدن به نتایج مطلوب، تحولات جدی و همکاری بخشهای مختلف لازم است. از مهمترین راهکارها برای بهبود این وضعیت، ارتقای سطح آموزش پیش و ضمن خدمت معلمان زبان عربی است. پژوهش حاضر را با هدف بررسی میزان کارآمدی آموزش زبان عربی عمومی در مقطع متوسطه ، ازنظر دبیران و دانش آموزان شهر کرمان، انجام دادهایم . این پژوهش از نوع پژوهش های کاربردی، پیمایشی و کمی است و برای اندازهگیری نظر دبیران و دانش آموزان، از دو پرسش نامة محقق ساخته استفاده کردهایم . جامعة این پژوهش شامل همة معلمان زن و مرد عربی و دانش آموزان دختر و پسر سال سوم متوسطة رشته های ریاضی و تجربی دبیرستانهای دولتی شهر کرمان، در سال تحصیلی ٩٠- ٩١ است . نمونة مورد بررسی را به شیوة تصادفی طبقه ای و با انتساب متناسب انتخاب کردیم که شامل ٣٠ دبیر زن، ٣٠ دبیر مرد و ٢٣٦ دانش آموز است . یافته های این پژوهش نشان می دهد که میزان هماهنگی هدف آموزش زبان عربی (فهم متون دینی ) با معیارهای انتخاب هدف در برنامه ریزی درسی ، میزان تطابق محتوای کتابهای درسی عربی با معیارهای انتخاب محتوا در برنامه ریزی درسی ، میزان آمادگی دبیران عربی برای تدریس درس زبان عربی ، میزان تحقق اهداف برنامة درسی عربی ، میزان تسلط دانش آموزان به مهارتهای زبانی ، میزان انگیزه و علاقة دانش آموزان به یادگیری زبان عربی و میزان آشنایی دانش آموزان با مهارتها و راهبردهای یادگیری زبان عربی پایین تر از حد مطلوب است . با توجه به این یافته ها نتیجه می گیریم که به آموزش زبان عربی به عنوان زبان دوم. خارجی ، به طور علمی توجه نشده است و تا حد مطلوب فاصلة زیادی دارد و برای رسیدن به نتایج مطلوب، تحولات جدی و همکاری بخش های مختلف لازم است . از مهم ترین راهکارها برای بهبود این وضعیت ، ارتقای سطح آموزش پیش و ضمن خدمت معلمان زبان عربی است .
خلاصه ماشینی:
"جدول ٨ پاسخ دانش آموزان به گویه های مربوط به سؤال چهارم پژوهش فراوانی انتخاب گزینه ها گویه تا چه حد با تلفظ صحیح لغات و عبارات عربی آشنایی دارید؟ 23 52 115 45 درس عربی تا چه میزان توانسته است شما را در صرف و نحو عربی 11 45 104 76 (تجزیة جملات عربی و تعیین نقش کلمات در جمله ) مسلط سازد؟ قواعدی که در کلاس یاد گرفته اید تا چه حد به شما در فهم متون دینی همچون قرآن، 10 62 84 77 ادعیه و نهج البلاغه یاری می رساند؟ متونی که در کلاس درس عربی خوانده اید تا چه حد توانسته است به شما در آشنایی با 11 64 93 64 ارزشهای اخلاقی کمک کند؟ با توجه به آنچه در درس عربی خواندهاید، تا چه میزان می توانید عبارتهای عربی ، 22 80 95 37 به ویژه آیات قرآن و احادیث را ترجمه کنید؟ چقدر دربارة ارتباط زبان فارسی و عربی اطلاعات دارید؟ 6 28 93 104 تا چه میزان می توانید متون عربی را به طور صحیح و روان بخوانید؟ 28 78 79 47 برای پاسخ به سؤال چهارم پژوهش ، با استفاده از نرم افزار Spss18، دادههای ارائه شده در جدول بالا را با هم ترکیب کـردیم ، میـزان تحقـق اهـداف ذکرشـده در برنامـة درسـی عربـی را بـا توجـه بـه نظـر دانش آموزان به دست آوردیم و معنی داری این نتایج را با استفاده از آزمون خی دو، مـورد آزمـون قـرار دادیم : جدول ٩ شاخص های توصیفی و استنباطی مربوط به میزان تحقق اهداف برنامة درسی عربی فراوانی فراوانی مورد گزینه آمارة آزمون مشاهدهشده انتظار بسیار کم 52 55."