چکیده:
مخاطرات اقلیمی هر ساله در ایران خسارات جانی و مالی بسیاری بر جای میگذارند. بر همین اساس شناخت و ارزیابی این مخاطرات به منظور کاهش اثرات آن ها، از اهمیت فراوانی برخوردار است . با توجه به گسترش جغرافیایی وسیع کشور ایران و پراکنش نامناسب ایستگاه های سنجش زمینی، دسترسی و جمع آوری داده های مخاطرات اقلیمی همواره با مسائل و مشکلات زیادی مواجه بوده است . امروزه با پیشرفت تکنولوژی سنجش از دور فرصت های بسیار خوبی در زمینه جمع آوری و ارزیابی مخاطرات بوجود آمده است . در این تحقیق مخاطرات توفان گرد و خاک ١ و ٢ جولای ٢٠٠٨ در خوزستان ، سیلاب ١١ فوریه ٢٠٠٥ در چابهار و بارش شدید (گنو) ٦ جون ٢٠٠٧ جهت بررسی، انتخاب شده اند. ارزیابی این مخاطرات توسط سنجندهای MODIS, SEAWIFS, VISSR ,AVHRR و در مواردی MSS و TM صورت گرفته است . در تحقیق حاضر، جهت تشخیص مخاطرات در تصاویر از روش مشاهده بصری استفاده شده است . در این روش از خصوصیاتی مانند: تن ، رنگ ، شکل ، اندازه ، بافت که هرکدام معرف خصوصیات ظاهری پدیده ای می باشند و همچنین از تصاویر ترکیب رنگی (RGB) که سبب بارزشدن مخاطرات با رنگی ویژه میگردد برای آشکارسازی مخاطرات استفاده شده است . نتایج این مطالعه نشان میدهدکه جهت مسیریابی مخاطرات ، سنجنده های دارای قدرت تفکیک زمانی بالاتر و برای اطلاع از جزئیات و منبع مخاطرات سنجنده های دارای قدرت تفکیک مکانی بالاتر مفید می باشند. سنجنده MODIS و SEAWIFS برای آشکارسازی توفان های گردوخاک، همچنین سنجنده MODIS جهت آشکارسازی سیلاب مفیدتر از دیگر سنجنده ها می باشد. برای ارزیابی بارش های شدید نیز سنجنده ماهواره METEOSAT به دلیل قدرت تفکیک زمانی هر ٣٠-١٥ دقیقه بهترین سنجنده می باشد.
خلاصه ماشینی:
"ارچیرخویانگ و همکاران جهت دیده بانی توفان گرد و خاک ١١-٩ مارس در شمال شرقی آسیا از اختلاف دمای درخشندگی باندهای ٤ و ٥ در سنجنده AVHRR، همچنین اختلاف باندهای ٣٢ و ٣١ در سنجنده MODIS، اطلاعات ایستگاه های هواشناسی و تصاویر رنگ حقیقی MODIS استفاده نمودند.
جهت بررسی مناطق سیل زده از تصاویر مادون قرمز حرارتی ماهواره NOAA، همچنین از تصاویر سنجنده TM ماهواره لندست برای وزن دهی به برخی خصوصیات سطح زمین ، تصاویر ASTER جهت تعیین کاربری اراضی و مدل های هیدرولوژیکی در زمینه برآورد و میزان گسترش سیلاب در منطقه استفاده می شود.
که بعد از گردآوری اطلاعات و آرشیو نمودن آن ها، بررسی و شناخت خصوصیات سنجنده ها، مشاهده بصری و تفسیر خصوصیات موثر در تفسیر بصری تصاویر از قبیل تن ، رنگ ، بافت ، شکل ، اندازه و نقش ، بررسی زمین شناسی مناطق مورد مطالعه جهت درک صحیح از منبع ایجاد کننده مخاطره ، شدت و وسعت آن ، تولید تصاویر ترکیب رنگی جهت بارزسازی مخاطرات با رنگ های ویژه و منحصر به فرد، تعیین و تشخیص تغییر در طول زمان با استفاده از خصویات عناصر تصویر (تن ، رنگ ، شکل و به جز این ها) و در نهایت مساحت مناطق مخاطره آمیز ارایه شدند.
ب ) ٢ جولای ٢٠٠٨ در شکل بالا لکه های گرد و خاک در بالای خلیج فارس در این روز وسیع تر شده اند و در بالای خشکی به سمت جنوب و غرب حرکت کرده اند و وسعت بیشتری از ایران را با شدت بیشتر، توفان گرد و خاک، در بر گرفته است ."