چکیده:
مدیریت استفاده بهینه از منابع آب یکی از مهمترین مسائل مطرح در توسعه پایدار به شمار میآید. در پژوهش حاضر دشت های جنوبی استان فارس جهت بررسی روند تغییرات کمی و کیفی آب زیرزمینی انتخاب شد. تعداد ٨٣ حلقه چاه مربوط به دشت های فراشبند، قیروکارزین ، خنج ، لار، لامرد و مهر، انتخاب و وضعیت بارش در طول دوره آماری ٣٠ ساله و روند تغییرات در دوره زمانی ٨٥-٨٤ تا ٨٩-٨٨ به کمک پارامترهای کیفی مورد بررسی قرار گرفت . نتایج بررسی بیانگر این موضوع است که مقادیر پارامترهای کیفی مانند سولفات ، pH، سدیوم قابل جذب و کلر افزایش یافته است ، که نشان دهنده تأثیرات خشکسالی بر کیفیت آب است . همچنین تحلیل کیفی منابع آب زیرزمینی جهت استفاده در سیستم های آبیاری نشان داد که به سبب کاهش بارندگی و برداشت بیش از حد آب زیرزمینی و به تبع آن افت سطح آب زیرزمینی به ویژه در سال های اخیر، وضعیت کیفی آب نیز افت شدیدی داشته است . به طوری که براساس طبقه بندی، آب دشت های مذکور جهت آبیاری مناسب نیست . لذا دشت های فراشبند خنج ، لار و مهر در وضعیت بحرانی قرار دارند و استفاده از سیستم های آبیاری نیاز به اعمال تدابیر مدیریتی دارد. در نهایت راهکارهای اجرائی مربوطه جهت بهبود و مدیریت صحیح بررسی و ارائه گردید.
خلاصه ماشینی:
"در مطالعه ای به منظور بررسی کیفیت آب رودخانه های جاری در دشت همدان - بهار نشان داده شد که افزایش تدریجی آلاینده ها و کاهش کیفیت آب رود در منطقه میانی و پایین دست دشت و با توجه به پراکنش نقاط در منحنی ویلکوکس میتوان قضاوت کرد که وضعیت کیفی آب دشت جهت کشاورزی در کلاس متوسط قرار دارد(رحمانی، ١٣٨٦، ٨٢).
06 C4-S2 کیفیت آب برای آبیاری مناسب نیست به منظور بررسی وضعیت کیفی منابع آب زیرزمینی دشت های مورد مطالعه از دیدگاه آبیاری، طبقه بندی کیفی با توجه به مقادیر متوسط پارامترهای EC و SAR در هر سال و بر اساس طبقه بندی ویلکوکس انجام شد (جدول ٤).
بحث و نتیجه گیری با توجه به وضعیت کنونی در ایران که عامل ٩١ درصدی کاهش منابع آب زیرزمینی مربوط به بخش کشاورزی است و از آنجاییکه پایین بودن کیفیت آب آبیاری سبب نگرانیها و صدماتی به کشاورزی پایدار میشود، بر این اساس نتایج حاصل از آزمایش های مربوط به کیفیت شیمیایی آب زیرزمینی ٨٣ حلقه چاه عمیق و نیمه عمیق دشت های جنوبی و جنوب شرقی استان فارس و مقادیر بارش و نوسان های سطح آب زیرزمینی طی ٥ سال نشان میدهد که روند تغییرات پارامترها کیفی آب با توجه به کاهش بارندگی و افت سطح آب زیرزمینی در بیشتر چاه های دشت های فراشبند، خنج ، لار، لامرد و مهر به ویژه در سال های اخیر وضعیت کیفی آب نیز افت شدیدی داشته اند، براین اساس مقدار EC در این دشت ها در طول سال های مورد مطالعه بین ٥٠ تا ٢٥٠ درصد افزایش داشته است ."