چکیده:
طبق اسناد و مدارک موجود آثار موقوفه در عصر ایران اسلامی، بیشترین موقوفات مربوط به دوره صفویان میباشد چرا که پایتخت این دولت در شهر اصفهان واقع گردیده بود و بالطبع بیشترین آثار موقوفه این عصر در شهر تاریخی اصفهان قرار گرفته است و جالب توجه این که از میان این آثار موقوفه، حدود یک سوم آن متعلق به زنان است که این مطلب مشارکت گسترده زنان در امور خیر و عامالمنفعه را نشان میدهد. یکی از این زنان خیّر، زینب بیگم میباشد. این بانوی واقف با کمک همسر خود بخشی از اموال و داراییهای خود را به ساخت مدرسه و مسجد و کمک به ایتام و نیازمندان اختصاص داد. در این مقاله ضمن معرفی این بانوی خیّر، به بیان دو موقوفه ایشان که جزء آثار تاریخی اصفهان میباشد، خواهیم پرداخت.
خلاصه ماشینی:
معرفی زینب بیگم و مدرسه و مسجد موقوفه وی مؤلف: عفت خوشنودی محقق و نویسنده، کارشناس ارشد معارف نهج البلاغه چکیده طبق اسناد و مدارک موجود آثار موقوفه در عصر ایران اسلامی، بیشترین موقوفات مربوط به دوره صفویان میباشد چرا که پایتخت این دولت در شهر اصفهان واقع گردیده بود و بالطبع بیشترین آثار موقوفه این عصر در شهر تاریخی اصفهان قرار گرفته است و جالب توجه این که از میان این آثار موقوفه، حدود یک سوم آن متعلق به زنان است که این مطلب مشارکت گسترده زنان در امور خیر و عامالمنفعه را نشان میدهد.
این بانوی خیر به کمک همسر خود به ساخت و وقف مدرسه و مسجدی در محله نیم آورد اصفهان همت گماشت که از آن زمان تاکنون منشأ خیرات و برکات زیادی برای مردم گردید و اکنون هم جزء آثار تاریخی اصفهان به شمار میآیند.
چنانچه بیش از یک سوم موقوفات این دوره متعلق به بانوان اصفهانی میباشد که این امر نشان دهنده علاقه و توجه بسیار زنان پایتخت به مسائل اجتماعی و فرهنگی و مذهبی زمان خود بوده تا آنجا که با وقف کردن بخش زیادی از اموال و داراییهای خود برای امور فرهنگی، مذهبی و کارهای عامالمنفعه بر روند اجرای این امر خداپسندانه تأثیر میگذاشتند و با این نگرش، منشا خیرات و برکات بسیاری در جهت ترویج و گسترش دین مبین اسلام و تربیت و پرورش عالمان و دانشمندان بسیاری میگردیدند؛ همچون زینب بیگم اردستانی که این بانوی خیر با وقف مقدار قابل توجهی از اموال و داراییهای خود در جهت ساخت مدرسه و مسجد و تأمین مخارج آن؛ نقش بسزایی در رفع نیازهای مردم و ضروریات جامعه عصر خود و همچنین اعتلای دین مبین اسلام و گسترش فرهنگ تشیع ایفا نمود.