چکیده:
هدف از پژوهش حاضر بررسی درمان خودیاری از طریق کتاب بر اساس نظرات درمانگران و مراجعان است. پژوهش به روش پیمایشی انجامشده و برای گردآوری دادهها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. نمونه شامل 25 نفر روانشناس و مشاور کلینیکهای مشاوره و روانشناسی منطقه 6 تهران و 85 نفر از مراجعان آنها بود. یافتههای پژوهش نشان داد که اکثر روانشناسان و مشاوران کلینیکهای منطقه 6 تهران با روش خودیاری از طریق کتاب در سطح متوسط (52%) آشنایی داشتند و از این روش برای درمان مراجعان خود در حد متوسط (36%) استفاده میکردند، همچنین این روش را بهعنوان روش مکمل درمان مناسب نمیدانستند، از نظر اکثر آنها میزان موفقیت این روش در آینده در حد متوسط (48%) است که میتوان گفت با نظر مراجعان درباره موفقیت این روش درآینده، که اکثریت آنها میزان موفقیت این روش را در حد متوسط (6/30%) میدانستند، تا حدودی همپوشانی دارد. همچنین میزان سودمندی این روش از دیدگاه مراجعان برای رفع مشکلاتشان از این قرار بود که 8/42% روش خودیاری از طریق کتاب را برای رفع مشکلاتشان مؤثر ندانستهاند. این امر با توجه به میزان آگاهی نسبتا پایینی که مشاوران و روانشناسان درباره این روش دارند و همچنین میزان استفاده کمی که از این روش داشتهاند تا حدودی توجیهپذیر است که روش خودیاری از طریق کتاب برای رفع معضلات مراجعان مناسب نبوده و ترجیح اکثریت آنها به این امر بوده است که برای رفع معضل خود از مشاوره استفاده کنند.هدف از پژوهش حاضر بررسی درمان خودیاری از طریق کتاب بر اسـاس نظرات درمانگران و مراجعان است . پژوهش به روش پیمایشی انجـام شـده و برای گردآوری داده ها از پرسشنامة محقق ساخته استفاده شد.نمونه شامل ۲۵ نفر روان شناس و مشاور کلینیک های مشاوره و روان شناسی منطقة ۶تهـران و ۸۵ نفر از مراجعان آن هابود. یافته های پژوهش نشان داد که اکثر روان شناسان و مشاوران کلینیک های منطقة ۶تهران با روش خودیاری از طریـق کتـاب در سطح متوسط (۵۲%) آشنایی داشتند و از این روش برای درمان مراجعان خود در حد متوسط (۳۶%) استفاده می کردند، همچنین این روش رابه عنوان روش مکمل درمان مناسب نمی دانستند، از نظر اکثر آن هامیزان موفقیت ایـن روش در آینده در حد متوسط (۴۸%) است که می توان گفت با نظر مراجعان دربارة موفقیت این روش درآینده ، که اکثریت آن هامیزان موفقیـت ایـن روش رادر حد متوسط (۳۰.۶%)می دانستند،تا حدودی همپوشانی دارد. همچنین میـزان سودمندی این روش از دیدگاه مراجعان برای رفع مشکلاتشان از این قرار بود که ۴۲.۸%روش خودیاری از طریق کتـاب را بـرای رفـع مشکلاتشـان مـؤثر ندانسته اند. این امر با توجه بـه میـزان آگـاهی نسـبتا پـایینی کـه مشـاوران و روان شناسان درباره این روش دارند و همچنین میزان استفاده کمی که از ایـن روش داشته اند تا حدودی توجیه پـذیر اسـت کـه روش خودیـاری از طریـق کتاب برای رفع معضلات مراجعان مناسب نبوده و ترجیح اکثریـت آن هـابـه این امر بوده است که برای رفع معضل خود از مشاوره استفاده کنند.
خلاصه ماشینی:
"به این دلیل این ضرورت احساس می شودکه در پژوهشی مستقل به ایـن مسـئله پاسـخ داده شود که با توجه به پژوهش هایی که درزمینة کتاب درمانی انجام شده است و میزان تأثیری که می تواند در بهبود مراجعان داشته باشد آیا مورد قبول جامعة درمانی ازجمله روان شناسـان و مشاوران قرار گرفته است ؟ آیا جایگاه خود رابه عنوان یک روش درمانی یافته است ؟و میـزان شیوع استفاده از این روش درچه حد است ؟ از سوی دیگر این ضرورت احساس می شودکـه میزان سودمندی این روش از دیدگاه کسانی سنجیده شـود کـه جامعـة هـدف روان شناسـان و مشاوران هستند تا از این طریق مشخص شود که آیا می توان به صورت عملی به گسترش ایـن روش در جامعه اقدام کرد وزیرساخت های لازم را فراهم آوردو بـه آینـده آن امیـدوار بـود؟ بنابراین ،این پژوهش درصدد پاسخ به چنین سؤالاتی است که در پژوهش هـای پیشـین پاسـخ داده نشده اند و وجه تمایز دیگر این مطالعـه اسـتفاده از روش پیمایشـی بـرای سـنجش میـزان استفاده و میزان سودمندی این روش اسـت کـه در زمینـة کتـاب درمـانی از ایـن روش بـرای انجام دادن پژوهش هابسیار کم استفاده شده است یابه طور کل استفاده نشده است (جفت کـوت و هایز ٢٠١٢).
بحث و نتیجه گیری با توجه به پیشینه های پژوهش و مطالعاتی که در زمینة تأثیرات کتاب درمانی بـر معضـلات مختلف روانی انجام شده است ،می توان گفت که اکثر این مطالعات به تأثیرات مثبت ایـن روش برای رفع معضلات روانی اشاره کرده اند،اما برخلاف آن هاپژوهش حاضر نشـان مـی دهـد کـه استفاده از روش کتاب درمانی گسـتردگی چنـدانی در ایـران نداشـته و از دیـدگاه مشـاوران و روان شناسان چندان شناخته شده نیسـت وازآن غفلـت شـده اسـت ؛هرچنـد کـه ٧٢%از ایـن روان شناسان و مشاوران دارای مدرک تحصیلی دکترا هستند،پس انتظارمی رود تعداد بیش تری از آن هابا روش کتاب درمانی آشنایی داشته باشند،فقط ٣٦%آن هادرحد متوسط این روش را می شناختند وبه طور معناداری بسیار کـم از ایـن روش بـرای درمـان مراجعـان خـود اسـتفاده می کنند(45."