چکیده:
بطور کلی مطالعات بسیاری در دهههای اخیر، در خصوص تورم در کشورهای توسعه یافته و
در حال توسعه انجام شده است. اگرچه یک درک عمومی در خصوص مفهوم تورم وجود دارد،
ولیکن در خصوص علل ایجادکننده آن بین اقتصاددانان هنوز اتفاق نظر وجود ندارد.
هیچیک از دو دیدگاه رقیب، دیدگاه مانتاریسم و ساختارگرایان، نتوانستهاند مدل
تئوریکی کاملا موفقی را برای تشریح رفتار قیمت ارائه دهند. این مقاله تلاشی برای
رسیدن به یک مدلسازی مناسبتر نسبت به این دیدگاهها میباشد.
به منظور بررسی ارتباط بلندمدت بین نرخ تورم و عوامل مؤثر بر آن برای دورة زمانی
81-1338 (2002-1959) از روش اقتصادسنجی خودتوضیح برداری با وقفههای گسترده
استفاده شده است.
نتایج نشان میدهد تولید، شاخص قیمت کالاهای وارداتی، حجم نقدینگی و نرخ ارز از
متغیرهای اثرگذار بر نرخ تورم در اقتصاد ایران میباشند.
خلاصه ماشینی:
"بخش چهارم با ارائه مدلی به تبیین پویایی تورم در اقتصاد ایران میپردازد، در این قسمت با استفاده از تکنیک اقتصادسنجی ARDL، مدلی برآورد شده است که در آن، شاخص ضمنی تولید ناخالص داخلی تابعی از تولید، شاخص بهای کالاها و خدمات وارداتی، حجم نقدینگی، دستمزد و نرخ ارز میباشد، در ادامه نیز با ارائه یک مدل VAR، توابع عکسالعمل و تجزیه واریانس برای بررسی پویاییهای کوتاهمدت استخراج شده است.
بررسی میزان همبستگی تورم و رشد نقدینگی در اقتصاد ایران[15] براساس مکتب پولی، تورم در بلندمدت معلول عدم موازنه بین نرخ رشد نقدینگی و نرخ رشد تولیدات حقیقی بوده و بر این اساس نرخ تورم معادل تفاضل نرخ رشد نقدینگی و نرخ رشد تولید میباشد (در این قسمت برای بررسی قدرت توضیح دهندگی نظریة پولیون در خصوص تورم در اقتصاد ایران، تفاضل نرخ رشد نقدینگی و نرخ رشد تولید، علاوه بر مقایسه با نرخ رشد شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی با شاخصهای تعدیلکننده تولید ناخالص داخلی - با نفت و بدون نفت- نیز مقایسه خواهد شد).
با توجه به اینکه در بخش سوم براساس مطالعات انجام شده، برخی متغیرها بهعنوان کلیدیترین متغیرهای مؤثر بر تورم در اقتصاد ایران ذکر شدند، در این مطالعه تولید ناخالص داخلی، حجم نقدینگی، شاخص قیمت کالاهای وارداتی، نرخ ارز و سطح دستمزدها بعنوان متغیرهای اثرگذار بر تورم وارد مدل شدهاند."