چکیده:
هدف این پژوهش بررسی نقش قابلیتهای نظام روانایمنی، تعهد سازمانی و احترام سازمانی در پیشبینی ابعاد فرسودگی شغلی (خستگی عاطفی، مسخ شخصیت و احساس عدم موفقیت فردی) پرستاران بود. روش این پژوهش همبستگی و جامعه آماری آن را همه پرستاران بیمارستانهای دو شهر آبادان و خرمشهر (450 نفر) تشکیل میدادند. به دلیل محدود بودن تعداد و پیشگیری از افت آزمودنیها همه آزمودنیها در پژوهش شرکت داده شدند. دادههای مربوط به 270 پرسشنامه که بهطور کامل تکمیل شده بود، مورد تحلیل قرار گرفت. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه قابلیتهای نظام روانایمنی (الاه، 2005)، تعهد سازمانی (الن و مایر، 1990)، احترام سازمانی (رامرجان، 2006) و فرسودگی شغلی (مسلش، 1993) بود.تحلیل دادهها با استفاده از ضریب همبستگی و رگرسیون چندمتغیری انجام گرفت. نتایج نشان داد که قابلیتهای روانایمنی، تعهد سازمانی و احترام سازمانی پیشبینیکننده فرسودگی شغلی در پرستاران است (0001/0 ). تعهد سازمانی عاطفی دارای بیشترین توان برای پیشبینی ابعاد خستگی عاطفی و احساس عدم موفقیت فردی بود و از طرف دیگر، قابلیتهای روانایمنی برای پیشبینی بعد مسخ شخصیت فرسودگی شغلی پرستاران مناسب بودند.
خلاصه ماشینی:
قابلیتهای نظام روانایمنی، تعهد سازمانی، احترام سازمانی، فرسودگی شغلی The Role of Psycho- Immune System Capacities, Organizational Commitment, and Organizational Respect in Predicting the Nurses’ Job Burnout Dimensions Fariba Zargar Shirazi.
Allame Tabatabayi University, Department of psychology, Tehran Abstract The aim of the present study was to investigate the predictive role of psycho immune system capacities, organizational commitment, and organizational respect in Predicting job burnout dimension (emotional exhaustion, depersonalization and personal accomplishment) of nurses.
Research instruments were the Olah's Psycho-Immune Capacities Inventory-PICI-colah, 2005), Organizational Commitment (Allen and Meyer, 1990), Organizational Respect Questionnaire (Rammarjan, 2006), and Maslach Burnout Inventory–MBI-(Maslach, 1993).
The results showed that psycho-immune system capacities, organizational commitment and organizational respect are able to predict burnout in nurses (P<0.
Affective organizational commitment, had the most predictive power for emotional exhaustion and personal accomplishment, on the other hand psycho immune system capacities had the most predicting power for depersonalization dimension of nurses job burnout (P<0.
گمبور (2009) نیز در نتایج پژوهش بر روی تعدیلکنندگان رابطۀ استرسهای مربوط به کار و فرسودگی، نشان داد که قابلیتهای نظام روانایمنی نسبت به ویژگیهای محیط شغلی و جمعیتشناختی، پیشبین مهمتری برای استرسهای کاری و فرسودگی پرستاران است.
نتایج رگرسیون گام بهگام برای بررسی فرضیۀ سوم پژوهش نشان داد که احساس عدم موفقیت فردی برحسب تعهد عاطفی (0001/0=P)، قابلیتهای روانایمنی (0001/0=P) و احترام سازمانی (002/0=P) قابل پیشبینی است و این سه متغیر 34/0 درصد از واریانس احساس عدم موفقیت فردی فرسودگی شغلی را تبیین میکنند.