چکیده:
توسعه اقتصاد جوامع روستايي يکي از عوامل اصلي و کليدي توسعه اقتصاد ملّي و کارآفريني به عنوان رويکردي نوين در اين زمينه مطرح است؛ کارآفرينی بر مبناي توسعة فعاليتهاي متنوع از مهمترين مواردي است که نيازمند اتخاذ راهبردهاي منطقي و متناسب با توانمنديهاي محلی مي باشد. صنايع تبديلي و تکميلي نيز به عنوان يکي از مهمترين صنايع مکمل بخش کشاورزي از ديرباز به صورت سنتي مورد توجه بوده و مي تواند نقش قابل توجهي در اين ارتباط داشته باشند. شهرستان لنجان به جهت دارا بودن توانهاي محيطي بالا در بخش کشاورزي يکي از مهمترين قطبهاي کشاورزي در استان اصفهان است، اما برغم داشتن اين پتانسيل، برنامه ريزي در جهت استفاده بهينه از منابع کمتر صورت پذيرفته است. در اين پژوهش که به لحاظ هدف کاربردي و از نوع مطالعات توصيفي- تحليلي و مبتنی بر پيمايش است سعی گرديد به برنامه ريزی راهبردی توسعه اقتصاد روستايی بر محور کارآفرينی در صنايع تبديلی و تکميلی پرداخته شود؛ لذا با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته از تعداد192 نفرکشاورز، روستايی و کارشناس مرتبط به عنوان نمونه پرسشنامه تکميل و براي تجزيه و تحليل ديدگاه پاسخگويان از آزمونهای خي دو و فريدمن استفاده گرديد. در ادامه جهت ارائه راهبرد مناسب به تبيين نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهديدها با بهره گيري از تکنيکSWOT پرداخته شده است. بر اساس نتايج حاصل از يافتههاي پژوهش، کارآفريني در صنايع تبديلي و تکميلي ميتواند نقش قابل توجهي بر اقتصاد روستايي داشته باشد و اين تأثيرگذاری به ترتيب در افزايش توليدات کشاورزي، افزايش درآمد، کاهش مهاجرت، کاهش فاصله طبقاتي، کاهش بيکاري فصلي، افزايش فعاليت اقتصادي زنان و ... است. همچنين براساس ميانگين کل امتيازات بدست آمده در مدل سوات، راهبرد مناسب و مطلوب راهبرد تهاجمي است.
خلاصه ماشینی:
در این پژوهش که به لحاظ هدف کاربردی و از نوع مطالعات توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر پیمایش است سعی گردید به برنامه ریزی راهبردی توسعه اقتصاد روستایی بر محور کارآفرینی در صنایع تبدیلی و تکمیلی پرداخته شود؛ لذا با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته از تعداد192 نفرکشاورز، روستایی و کارشناس مرتبط به عنوان نمونه پرسشنامه تکمیل و برای تجزیه و تحلیل دیدگاه پاسخگویان از آزمونهای خی دو و فریدمن استفاده گردید.
اما به رغم داشتن تولید مناسب در بخش کشاورزی، برنامه ریزی در جهت کارآفرینی و توسعه اقتصاد روستایی بر محور صنایع تبدیلی و تکمیلی کمتر صورت پذیرفته است و کمیت و کیفیت نوع صنایع تبدیلی و تکمیلی در منطقة مورد مطالعه با محصولات کشاورزی تولید شده هماهنگی لازم را ندارد و در این زمینه، جزء شهرستانهای محروم استان اصفهان است.
مدل مفهومی ماتریسSWOT و نحوه تعیین استراتژیها منبع: Thompson & Strickland 2003,93 1-7- معرفی متغیرها و شاخصها: متغیرهای موثر در توسعه اقتصاد روستایی و تأثیر پذیر از کارآفرینی صنایع تبدیلی و تکمیلی در منطقه مورد مطالعه عبارتند از: افزایش میزان تولیدات و کاهش ضایعات محصولات کشاورزی، افزایش صادرات وجلوگیری از صدور مواد اولیه خام کشاورزی، بالارفتن ارزش افزوده و بهره وری از بخش کشاورزی، افزایش فرصتهای شغلی جدید، افزایش فعالیت اقتصادی زنان روستایی، افزایش درآمد خانوارهای روستایی، افزایش قدرت خرید و پس انداز روستاییان، افزایش سرمایه گذاری بخش خصوصی، کاهش فاصله طبقاتی، ایجاد تنوع در تولید و مصرف، کاهش بیکاری فصلی، سطح - Strenghts - Weakness - Opportunities - Threats استانداردهای زندگی، استفاده بهینه از منابع موجود در بخش کشاورزی و ...