چکیده:
مهم ترین اصل در چگونگی توصیف خداوند و تفسیر صفات او، خارج کـردن خداونـد از دو حـد تعطیـل و تشـبیه است . در قرآن کریم و روایات معصومان (ع ) از یک سو بر وجود خدا وشناخت او تا کید شده و از سویی دیگر هر گونه شباهت میان خدا و مخلوقاتش نفی شده است .منظور از نفی تشبیه این است کـه بـا شـبیه ندانسـتن خداونـد بـه مخلوقاتش او را از هر جهت بی نظیر، یگانه و واحد بدانیم . بنابر این نفی تشبیه ، از توحید سرچشمه مـی گیـرد و هـر صفتی که به مخلوق نسبت داده می شود بر خالق روا نیست وهر معنا و مفهومی کـه از مخلوقـات انتـزاع شـود لایـق خداوند نیست و نباید خداوند را به چیزی قیاس کرد. از این رو نکته مهم در شناخت خداوند و اسـماء و صـفات او، تنزیه خالق از ویژگی های مخلوقات اسـت . در ایـن مقالـه دیـدگاه مشـرکانی کـه فرشـتگان را دختـران خـدا، جـن راهمسراو، خالق هستی را فقیر، نیازمند و دست بسته معرفی می کنند، تبیین کرده وبه نقد آنها می پردازیم و ویژگـی مخلصان را که برای شناخت خدا و صفات او باید به آنها مراجعه کرد مورد بررسی قرار می دهیم .
خلاصه ماشینی:
از امام باقر(ع ) نقل است که در باره آيه «َ لمَْ يِلدْ وََ لمُْ يوَلدْ »(الاخلاص ،٣ ) فرموده است :« لم يلد عزوجل فيکونَ له ولد يرثه ولم يولد فيکون له والد يشرکه في ربوبيته و ملکه و لم يکن له کفوًا أحد فيعاونه في سلطانه » خداي عزوجل نزاده تا ٤ او را فرزندي باشد که پادشاهيش را از او ارث برد و زاده نشده که او را پدري باشد که با او در ربوبيت و پادشاهيش شريک باشد و کسي او را همتا نبوده تا او رادر سلطنتش ياري دهد (صدوق ،٩٣ ) ٤- باور مشرکانه شراکت جن با خدا قرآن کريم مي فرمايد: « وَ جَعَُلواَ بْيَنهُ وََ بْينَ اْلجَِّنةَِ نسَباً »( الصافات ، ١٥٨ ) يکي از عقايد خرافي مشرکان وکفار اين بود که بين خدا وجن ، حسب و نسب قرار مي دادند، يعني خدا با جن رابطه خويشاوندي دارد.
٦٤٩ ) آن ها به نسخ در شريعت و بداء در طبيعت معتقد نبودند و مي گفتند خداوند نمي تواند شريعتي را نسخ کند و شريعت ديگري را به جـاي آن بياورد و از همين جا به جاودانگي دين خود معتقد بودنـد در حـالي کـه ديـن آن هـا هـم بـه ناچـار شـريعت قبـل از موسي (ع ) رانسخ کرده بود در آيه « وََ قاَلتِ اْلَيهُودَُ يدُ الَّلهِ مَغُْلوَلةٌ »( المائده ،٦٤ ) اين سخن يهود مطرح شده ، که دست خدا بسته است يعني او نمي تواند کاري انجام دهد در پاسخ اين گستاخي، آن ها را نفرين مي کنـد و مـي فرمايـد:« غَُّلتْ أَْيدِيهِمْ وَُ لعُِنواِبمَاَ قاُلوا..