چکیده:
تغییرپذیری زمانی و مکانی شدت پرفشار سـیبری ( SHI)، در دوره تـشدید گرمـایش جهـانی موضوع پـژوهش پـیش روسـت ؛ بـه ایـن دلیـل از دادههـای ماهانـه SLP (NCEP.NCAR ١ Reanalysis) جهت استخراج شاخص SHI به عنوان بیشترین مقدار فشار در قلمرو مکـانی آن استفاده شده است . ب تحلیل دادههـای آنومـالی دمـای سـطح زمـین (مرکـز ملـی دادههـای اقلیمی )، دو دوره متمایز قبل از سال ١٩٧٣ و بعد از این سـال تـشخیص داده شـد. درنهایـت معنادار بودن تغییرات زمانی و مکانی SHI طی دو دوره مورد مطالعه ، با آزمونهای مقایـسه ای مورد بحث و نتیجه یگ ری قرار گرفت . با استخراج SHI و موقعیت مکانی مراکز آن در ماههـای دسامبر، ژانویه و فوریه ، مشخص شد که در دوره بعد از سال ١٩٧٣(تشدید گرمایش جهـانی )، SHI تضعیف شده و دامنه تغییرات سالانه آن نسبت به دوره قبل ، کاهش محسوسی داشـته کـه بیشتر تحت تأثیر کاهش مقادیر حداکثر SHI بوده است . همچنـین مـشخص شـد کـه در ایـن دوره، مراکز SHI به سمت N°50 و E°90 جابجا شدهاند. افزون بر آن، هـم فـشار ١٠٢٠.٥ و هم فشار ١٠٣٤ هکتوپاسکال به سمت غرب انتقال یافته اند، کاهش مساحت قابل ملاحظـه ای در هم فشار ١٠٣٤ هکتوپاسکال طی دوره تشدید گرمایش جهانی مشاهده شده است که با توجه به کاهش مقادیر حداکثر SHI قابل توجیه است .
Introduction: The Siberian high (SH) is a quasi-stationary and semi-permanent surface high pressure system residing over the Eurasian continent during winter with its climatological–mean central pressure exceeding 1030 hPa. This most important atmospheric center of action controls the climate of a wide area of this continent. The SH forms generally in October mainly in response to strong radiative cooling over the snow covered Eurasian continent in the lower troposphere and persists until around the end of April in 90-110 °E and 40-55° N (Shahgedanova; 2002، 70.،Takaya and Nakamura; 2005، 4423.، Gong and Ho; 2002، 2،. Shahgedanova، 2002). The Asia climate is mainly affected by the SHI activity at winter. Despite the prominence and large spatial extent of SH in northern hemisphere، its spatial and temporal variations are not comprehensively known (Panagiotopoulos et al.، 2005، 2005، p. 1411). The global warming has been intensified in middle of 1970s and significant changes of mean sea level pressure (MSLP) in northern hemisphere and changes of atmospheric circulation on many regions (Trenberth and Hurrell; 1994، 303.، Nakamura et al; 1997، 2215.، Wang et al; 2007، 12) have been reported. A variation in temperature results in sea level pressure decrease according to barometric relation. In other words، the SH is expected to be weakened by the global warming as has been occurred after the 1976/1977(Panagiotopoulos et al.; 2005، 1411). The obtained findings by Hori and Ueda (2006، 4) and Romanić et al (2014)، verify the same relation between global warming and SH weakening. Panagiotopoulos et al. (2005، 1411) have shown that the SH has experienced a negative trend of -2.5 hPa in each decade during 1978-2001 while a slighter rate has been reported during the later decades(Jeong et al; 2011، 8). A plenty of studies have considered the temporal variability of SHI while the spatial variability and also the simultaneous spatial and temporal variability of SHI during global warming period have been often neglected. Thus، the present research aims to study the spatial and temporal variation of SHI during global warming period.
خلاصه ماشینی:
"همـین طـور بـه نحـوه تغییرپذیری زمانی و مکانی SHI به صورت توأمان در دوره تـشدید گرمـایش جهـانی نیـز کمتـر توجـه شـده اسـت ؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف شناسایی تغییرات زمـانی و مکـانی SHI در محـدوده N°65-40 وE°120-80 طـی ماه های DJF به عنوان قلمرو اصلی پرفشار سیبری طی دوره تشدید گرمایش جهانی ، ارائه می شود.
افزون بر این ، مقدار تغییر رخ داده در پراکندگی سریهـای زمانی که با Error Bars نمایش داده شده است نشان می دهد که در دوره تـشدید گرمـایش جهـانی ، مقـادیر 2SD+Mean بیشتر از مقادیر 2SD-Mean دستخوش تغییر شده اند؛ به عبارت دیگر، کاهش تغییـرات سـالانه SHI، بیشتر تحت تأثیر کاهش مقادیر بیشینه بوده اسـت ، تـا افـزایش مقـادیر کمینـه (در جـدول ٣، اخـتلاف 2SD±Mean در دوره تشدید گرمایش جهـانی از دوره گرمـایش جهـانی خفیـف نـشان داده شـده اسـت )؛ بنابراین مقادیر حداکثر و حداقل SHI در ماههای DJF مورد توجـه قـرار گرفتنـد.
تغییرات مکانی پرفشار سیبری برای بررسی تغییرات مکانی SHI طی دو دوره متمایز گرمایش جهانی ، موقعیت مکانی SHI در مـاههـای دسامبر تا فوریه بر اساس مکانی که دارای بیشترین فشار تراز دریا در قلمرو مکانی SH باشد، استخراج شـده و در شکل ٦ نشان داده شده است .
شکل ٨ موقعیت مراکز SHI در ماههای دسامبر، ژانویه و فوریه در دوره تشدید گرمایش جهانی جدول ٥ فراوانی مراکز SHI به تفکیک ماههای مورد مطالعه و محل شکل گیری آنها در سالهای ١٩٧٤ تا ٢٠١٣ درصد فراوانی توزیع ماهیانه توزیع ناحیه ای مجموع سایر ناحیه ٢ ناحیه ١ سایر ناحیه ٢ ناحیه ١ مجموع سایر ناحیه ٢ ناحیه ١ ١٠٠ ٢."