چکیده:
ایران یکی از کشو رهایی است که حداقل در دوره هایی از تاریخ طولانی خود در معرض نقل و انتقا ل های جمعیتی قرارداشته است . این نقل و انتقال ها در زمان های گذشته بیشتر ناشی از حمله و هجوم بوده ولی در قرن اخیر جنبه هایسیاسی و اقتصادی آن بر جنبه های خونین و قهرآلود غلبه داشته است.عوامل زمینه ساز مهاجرت در ایران ریشه در ویژگی های جمعیتی، اقتصادی و سیاسی دارد و میزان رشد جمعیت درایران در مقایسه با کل جهان بیشتر بوده؛ توزیع فضایی جمعیت به گونه ای است که برخی از مناطق کشور ازمطلوبیت لازم برای اسکان و استقرار جمعیت و فعالیت مناسب، برخوردار نمی باشد و این امر به مهاجرپذیری بعضیمناطق و مهاجر فرستی برخی دیگر از آن ها می انجامد. سیاست های توسعه ای و اقدامات مدیریتی نیز از عواملیاست که به توسعه نامتوازن انجامیده و شرایط طبیعی را در جهت جذب و رانش جمعیت از منطقه ای به منطقه دیگرتسهیل کرده است . بر این عامل باید نحوه معشیت و نظام سکونت جمعیت کشور از دید شهرنشینی و روستانشینیرا نیز افزود و بر کاهش مستمر جمعییت روستاهای کوچک و کم جمعییت تاکید کرد . شکاف عظیم درآمدی بین شهرو روستا نه تنها در سطح کشور بلکه در بین استا ن ها و داخل آن ها نیز جریان دارد و از عوامل زمینه ساز مهاجرت ها بهحساب می آید. نامناسب بودن نظام سرمایه گذاری در مناطق مختلف کشور از یک طرف و تنوع ویژگی های محیطیبا خصوصیات اقتصادی - اجتماعی و قومی تباری از سوی دیگر نیز به گونه ای است که تعریف و تدوین سیاست عامو جامع نگری را در این مورد با اشکالات خاصی مواجه نموده و اثر بخشی آن را محدود کرده است . در چنین شرایطیمطالعه دقیق تر این موضوع برای یافتن راه کارهای ضروری اجتناب ناپذیر می باشد.
خلاصه ماشینی:
"در مجموع سرانه سرمایه گذاری بر حسب استان در مقایسه با کل کشور به شرح زیر بوده است : در ٢ استان (همدان و لرستان ) کمتر از ٥٠ درصد در ٢ استان (کردستان و خراسان ) بین ٥٠ تا ٦٠ درصد در ٤ استان (مازندران ، آذربایجان غربی ، کهگیلویه و بویر احمد، آذربایجان شرقی ) بین ٦٠ تا ٧٠ درصد در ٣ استان (گیلان ، فارس و کرمانشاه ) بین ٧٠ تا ٨٠ درصد در ١ استان (چهارمحال بختیاری ) بین ٨٠ تا ٩٠ درصد در ١ استان (مرکزی ) بین ٩٠ تا ١٠٠ درصد در ١ استان (زنجان ) بین ١٠٠ تا ١١٠ درصد در ٤ استان (ایلام ، سمنان ، کرمان و سیستان و بلوچستان ) بین ١٠٠ تا ١٢٠ درصد در ٥ استان (بوشهر، خوزستان ، اصفهان ، هرمزگان ، یزد) بین ١٢٠ تا ١٥٠ درصد در یک استان (تهران ) بیش از ١٥٠ درصد بر این اساس ، سرمایه گذاری سرانه در سال ١٣٧٠، در ١٣ استان از ٢٤ استان کشور کمتر از میانگین ملی بـوده است و چون ضعف سرمایه گذاری مترادف با ناکافی بودن تلاش های اساسی برای تأمین نیازهـا بـه ویـژه در شرایط عقب ماندگی و محرومیت است می تواند به عنوان یکی از عوامل زمینه ساز مهاجرفرستی از آن استان هـا، محسوب می شود."