چکیده:
در بررسی چشم اندازهای روستایی می توان دریافت که در یک سکونتگاه انسانی عناصر مختلف در بسترطبیعی با استفاده از فرهنگ انسانی (خصوصیات جمعیتی، اقتصادی و کالبدی ) به زیست خود ادامه داده و درکنش های متقابل با یکدیگر گسترش یافته اند. در این مطالعه با توجه به این سؤال اصلی که چشم اندازهای فرهنگیدر روستاهای کوهستانی و جلگه ای چه تفاوت ها و تشابهاتی دارند؟ اهداف عمده ای همچون بررسی عناصر سازندهچشم اندازهای فرهنگی در روستاهای کوهستانی و جلگه ای و تحلیل تاثیرات متقابل این عناصر بر هم و بر محیطروستا باعنوان زنجیره های تعاملی و تاثیرگذار، مد نظر قرار گرفته است . در راستای تحلیل این اهداف، شیوه مطالعهبه روش توصیفی و تحلیلی به دو صورت مطالعات اسنادی کتابخانه ای و مطالعات میدانی بوده و با بررسی تحلیلیچشم اندازهای فرهنگی روستاهای موردمطالعه شهرستان رودسر به آزمون فرضیه ها، نتیجه گیری و ارائه پیشنهاداتپرداخته شده است . ازجمله این نتایج عبارتند از : نوع معیشت عامل مهمی درتبیین تفاوت های چشم اندازهایفرهنگی روستاها می باشد، ارائه خدمات زیربنایی و روبنایی در روستاهای کوهستانی و جلگه ای در تغییراتچشم اندازهای فرهنگی روستاها مؤثر است . در بررسی چشم اندازهای روستایی می توان دریافت که در یک سکونتگاه انسانی عناصر مختلف در بستر طبیعی با استفاده از فرهنگ انسانی (خصوصیات جمعیتی ، اقتصادی و کالبدی ) به زیست خود ادامه داده و در کنش های متقابل با یکدیگر گسترش یافته اند. در این مطالعه با توجه به این سؤال اصلی که چشم اندازهای فرهنگی در روستاهای کوهستانی و جلگه ای چه تفاوت ها و تشابهاتی دارند؟ اهداف عمده ای همچون بررسی عناصر سازنده چشم اندازهای فرهنگی در روستاهای کوهستانی و جلگه ای و تحلیل تاثیرات متقابل این عناصر بر هم و بر محیط روستا باعنوان زنجیره های تعاملی و تاثیرگذار، مد نظر قرار گرفته است . در راستای تحلیل این اهداف ، شیوه مطالعه به روش توصیفی و تحلیلی به دو صورت مطالعات اسنادی ـ کتابخانه ای و مطالعات میدانی بوده و با بررسی تحلیلی چشم اندازهای فرهنگی روستاهای موردمطالعه شهرستان رودسر به آزمون فرضیه ها، نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات پرداخته شده است . ازجمله این نتایج عبارتند از: نوع معیشت عامل مهمی درتبیین تفاوت های چشم اندازهای فرهنگی روستاها می باشد، ارائه خدمات زیربنایی و روبنایی در روستاهای کوهستانی و جلگه ای در تغییرات چشم اندازهای فرهنگی روستاها مؤثر است .
خلاصه ماشینی:
"- باتوجه به بررسی ها می توان تفاوت ها و تشابهات بارز چشم ندازها در روستاهای کوهستانی و جلگه ای را بـه شکل کلی یان نمود( جداول ٦ و ٧) جدول ٦ - تشابهات چشم اندازهای فرهنگی روستاهای مورد مطالعه در روستاهای کوهستانی و جلگه ای شهرستان رودسر ١٣٨٣ ویژگی ها تشابهات روستاهای جلگه ای و کوهستانی ـ کاهش بعد خانوار و نرخ رشد جمعیت طی ٣٠ سال اخیر ـ افزایش درصد باسوادی جمعیت ـ افزایش مهاجرت ـ مشابهت دلایل مهاجرت : کار، تحصیل ، جاذبه های زندگی شهری ـ دین و مذهب غالب و مشترک (اسلام ، شیعه ) و مسجد بنای بارز مشترک ـ زبان فارسی مشترک مذهب ، زبان ، قومیت ـ کم رنگ شدن ارزش های قومی ـ همیاری مردم ـ تشابه در نمادها و مراسم مذهبی ـ کشاورزی به عنوان معیشت غالب ـ شیوه تولید ترکیبی و سنتی اقتصادی ـ دامداری در هر دو محدوده ابتدا به شکل بهره برداری خانگی ـ تأثیر نوع شغل و بیش از آن درآمد در مسکن ـ عدم جدایی گزینی طبقاتی به دلیل شغل ـ استفاده بیشتر از خدماتی مانند برق و پوشش امواج رادیو و تلویزیونی ـ خدمات روبنایی نسبتا مشابه کالبدی ـ کتابخانه ، مسجد وحسینیه مشترک ـ ملکی بودن مساکن در جلگه و کوهستان ـ خریداری لوازم منزل از شهر مأخذ: رودباری ، سیده مرضیه ،١٣٨٤، مطالعه تطبیقی چشم ندازهای فرهنگی روستاهای کوهستای و جلگه ای ، پایان نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: مولایی هشجین ، نصرالله ، گروه جغرافیای د نشگاه آزاد اسلامی ، واحد رشت ، ص١٧٣ - با توجه به اهداف محوری برنامه ریزی توسعه روستایی که شامل تامین رفاه ساکنان روستا بر اساس کارکرد سکو تی و حفظ محیط طبیعی روستا بر اساس کارکرد اقتصادی – تولیدی است (مهدوی ، ١٣٦٩، ٥٢) و تع ین طرحی مشخص جهت توسعه و شکوفایی زندگی روستایی با پیش ب نی مسائل خاص اجتماعی و قتـصادی در جهت توسعه است که بدون توجه به امکانات مادی و نسانی موجود در روستاها صـورت نمـی گـیرد (مولایـی هشجین ١٣٨١، ٥٢) لذا در ین راستا چشم نداز فرهنگی به عنوان مطالعه ر بطه نسان و محیط ، مطالعـه علـل به وجود آورنده منظر روستایی با توجه به ویژگی های جمع تی – اجتماعی ، اقتصادی و معیشتی و فضایی روستا و از همه مهم تر تأثیرپذیری و تا یرگذاری اشکال چشم نداز روستایی در ر بطه با نسان به عنوان یـک دیـدگاه بومی ، می تو ند جهت برنامه ریزی های به نه مؤثر قلمداد گردد."