چکیده:
روند فعلی توزیع و پراکندگی ، جمعیت ، فعالیت و خدمات در سطح ناحیه لاجان به تبع سـاختار فـضایی - مکـانی کشور نابسامان است . ادامه این شرایط عامل مهم و باز دارنده ای در رویکرد سیستمی و مدل توسـعه یکپارچـه نـواحی روستایی است که باید با توجه به موقعیت جغرافیایی ، دسترسی ها، جمعیت و امکانات موجود، شبکه ارتباطی ، زیربنایی ، تقسیمات سیاسی و اداری و همگنی های فرهنگی ، اقتصادی ، اجتماعی و محیطی زمینه مطلوب یک نظـام سـطح بنـدی خدمات رسانی را فراهم نمود. تحقیق حاضر بر اساس نگرش نظامند و مدل توسعه یکپارچه و سرزمینی در واقع تقویت فضایی - مکانی نظـام کـل سکونت گاهی ناحیه لاجان را با توجه به منابع محدود در قالب سلسله مراتب پنج سطحی از نواحی روستایی ارائه کرده است تا هر یک از سکونت گاه های روستایی بتوانند با حفظ جمعیت خود و با توجه به آستانه ها و اسـتاندارد هـا بـه حیات خود ادامه دهند.
خلاصه ماشینی:
"سؤالات و فرضیات تحقیق برای تبیین توزیع مناسب و بهینه فضایی – مکانی سکونت گاه های روستایی در ناحیه لاجان ، سؤالات زیر مطرح می باشد که مقاله حاضر در پی یافتن پاسخ های علمی – کاربردی به آنها می باشد: ١- توزیع فضایی - مکانی سکونت گاه ها و کار کرد های مختلف آنهـا در نـواحی روسـتایی تحـت تـأثیر چـه عواملی و از چه نظمی برخوردار است ؟ ٢- آیا توزیع مناسب و بهینه نظام سلسله مراتبی سکونت گاه های روستایی موجـب اسـتقرار مناسـب جمعیـت ، فعالیت ها و خدمات می شود؟ ٣- آیا برخورداری از آستانه های خدماتی در نواحی روستایی باعث کاهش مهاجرت و تثبیت جمعیت می شود؟ ٤- آیا تعیین مقیاس انسانی به جای عامل جمعیت می تواند در توسعه نواحی روستایی مؤثر باشد؟ بر اساس سؤالات فوق فرضیه های این تحقیق بدین قرار هستند: ١- توزیع فضایی - مکانی سکونت گاه های روستایی توسعه نیافته در رابطه با عوامل جغرافیـایی نـا مـنظم و نـا بسامان است .
ارائه این الگو در پنج راستای عمده صورت می گیرد: ١- ایجاد انتظام فضایی - مکانی ، کالبدی از طریق نظام سلسله مراتبی ٢- انطباق توسعه مورد نظر با وسعت کانونهای زیستی ٣- انتشار توسعه به کل ناحیه و منطقه ٤- همنواخت کردن خدمات ٥- انطباق الگوی تقسیمات کالبدی با الگوی رشد و توسعه اقتصادی ، اجتماعی لذا با توجه به این موارد الگوی تقسیماتی کالبدی پیشنهاد ی ناحیه لاجان بر حسب برخورداری فضا های ناحیه از تفاوت های محیطی ، اجتماعی ، اقتصادی بر اساس جدول شماره ٣ در پنج سطح مورد توجه قرار گرفته که روستا به عنوان ذره فضا و زیر مجموعه ، مجموعه و منظومه (بخش و ناحیه ) به عنوان میان فضا و منطقه (شهرستان ) کلان فضای آن محسوب می شوند."