چکیده:
هدف اکثر برنامه ریزان در کشور های گوناگون نیل به توسعه و هدف نهایی از توسعه نیز نیل به توسعه پایدار است. در فرایند برنامه ریزی برای توسعه روستایی، شناخت ویژگی های ساختاری سطوح توسعه یافتگی و آگاهی از پتانسیل ها و توان های محیطی هر منطقه اهمیت زیادی دارد.به منظور حل مسائل ناشی از عدم تعادل های منطقه ای گام نخست شناخت و سطح بندی مناطق از نظر میزان بر خورداری در زمینه های اجتماعی، اقتصادی وخدماتی می باشد که روش متغیر های استاندارد شده یکی از الگو های عرضه شده دراین زمینه است. هدف این مقاله بررسی ویژگیهای اقتصادی، اجتماعی روستاهای شهرستان بندر انزلی با یکدیگر و تعیین میزان توسعه یافتگی آنها می باشد تا درحوزه کاربردی نتایج آن در تصمیم گیری ها و برنامه ریزیهای منطقه ای مورد استفاده قرار گیرد. روش کاردراین تحقیق توصیفی و تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق حاضرکلیه 28روستای شهرستان بندر انزلی می باشد. در بررسی حاضر 32 شاخص که در نهایت این شاخصها به 5 شاخص تبدیل شدند که برای سهولت کار خدمات زیر بنایی و روبنایی را در هر یک از روستاهای جمع آوری شده درزمینه های مختلف اقتصادی، اجتماعی و مشخص شده و سپس با بهره گیری از مدل متغیر های استاندارد شده در حوزه خدمات سطوح توسعه یافتگی روستاهای شهرستان بندر انزلی تعیین و تحلیل بر روی آنها انجام شده است.نتایج حاصل در این پژوهش نشان می دهد که روستاها علی رغم داشتن شرایط محیطی تقریبا همگن از لحاظ میزان برخورداری و سطح توسعه یافتگی تفاوت های قابل ملاحظه ای دارند. همچنین سطح برخورداری روستاها در هر یک از ابعاد اقتصادی، اجتماعی و خدماتی با یکدیگر برابر نیست در مجموع می توان گفت که6/66% روستاهای شهرستان بندر انزلی توسعه یافته و 9/22%کمتر توسعه یافته و5/10% روستاهاتوسعه نیافته می باشند. این تفاوت ها لزوم تهیه و اجرای برنامه ها و طرح های هدفمند را برای توسعه یکپارچه و متوازن نواحی روستایی این شهرستان را ایجاب می کند.
خلاصه ماشینی:
هدف اين مقاله بررسي ويژگيهاي اقتصادي ، اجتماعي روستاهاي شهرستان بندر انزلي با يکديگر و تعيين ميزان توسعه يافتگي آنها مي باشد تا درحوزه کاربردي نتايج آن در تصميم گيري ها و برنامه ريزيهاي منطقه اي مورد استفاده قرار گيرد.
در بررسي حاضر ٣٢ شاخص که در نهايت اين شاخصها به ٥ شاخص تبديل شدند که براي سهولت کار خدمات زير بنايي و روبنايي را در هر يک از روستاهاي جمع آوري شده درزمينه هاي مختلف اقتصادي ، اجتماعي و مشخص شده و سپس با بهره گيري از مدل متغير هاي استاندارد شده در حوزه خدمات سطوح توسعه يافتگي روستاهاي شهرستان بندر انزلي تعيين و تحليل بر روي آنها انجام شده است .
(مهندسان مشاور DHV، ١٣٧١،ص ٥) در فرايند برنامه ريزي و توسعه نواحي روستايي از لحاظ وضع موجود و سطح توسعه يافتگي ، بررسي تفاوت هاي محلي و ناحيه اي در زمينه توسعه ، تبيين عوامل موثر در توسعه و نهايتا تلاش براي حل مسائل و مشکلات و تامين نيازها در راستاي تعديل نابرابريها ي موجود از اهميت ويژه اي برخوردار است در اين راستا شاخص ها مي توانند منعکس کننده شرايط اقتصادي و اجتماعي باشند.
تکنيک گرد آوري آمار و اطلاعات روش کتابخانه اي مي باشد، براي بدست آوردن اطلاعات مورد نياز از سالنامه هاي آماري ، نتايج سرشماري عمومي نفوس و مسکن و فرهنگ آباديهاي سال ١٣٨٥ شهرستان بندر انزلي استفاده شده است همچنين قسمتي از اطلاعات نيز بر اساس مطالعات ميداني مي باشد.