چکیده:
مفهوم مخاطرات محیطی امری ضروری و مهم در برنامه ریزی روستایی قلمداد می شود که می تواند تصویری جامع وسازنده را جهت جلب مشارکت روستائیان مذکور در طرح ها و برنامه های تعدیل کننده این مخاطرات و مدیریت کارآمدبحران ، در این حوزه فراهم نماید. هدف مقاله حاضر بررسی و ارزیابی مخاطرات طبیعی-انسانی روستای گنبرف و درنتیجه سنجش قابلیت ها و محدودیت های زیستی روستا و تدوین بهترین استراتژیها در راستای برنامه ریزی محیطی صورت می باشد. برای حصول بدین مقصود از روش مدل ترکیبی SWOT-AHP که با بهره گیری از تکنیک SWOT اقدام به شناسایی نقاط قوت و ضعف (عوامل داخلی) و فرصت ها و تهدیدها (عوامل خارجی) گردید و با استفاده از مدل AHP و نیز طیف لیکرت به اولویت سنجی و رتبه بندی عوامل محیط درونی و بیرونی و تعیین ارزش نهایی مجموعه عوامل داخلی و خارجی جهت اولویت بندی و اتخاذ بهترین راهبرد و استراتژی در قالب راهکارهای SO,WO,ST,WT پرداخته شد. نتایج به دست آمده از جداول و تحلیل عوامل استراتژی در مدل ترکیبی SWOT-AHP نمایانگر برتری قابلیت های طبیعی-انسانی برمخاطرات آن است، به طوری که نتیجه نهایی از ارزیابی و سنجش عوامل داخلی و خارجی بیانگر آن است که نقاط قوت (با مجموع ارزش نهایی 0.233 ) و فرصت های فراروی منطقه (با مجموع ارزش نهایی 0.324 ) از نقاط ضعف (با مجموع ارزش نهایی 0.230 ) و تهدیدهای پیرامون آن (با مجموع ارزش نهایی 0.213 ) بیشتر بوده و در نتیجه راهبردهای کلان در قالب استراتژی تهاجمی باید به گونه ای تدوین شود که بتوان از فرصتها و نقاط قوت محیطی به نحو احسن استفاده نمود.
خلاصه ماشینی:
"جدول ١: ماتریس ارزیابی عوامل داخلی حاکم بر روستای گنبرف (IFAS١) عوامل داخلی توضیحات S1 بالا بودن آبهای زیر زمینی در داخل و اطراف روستا و استحصال مناسب آن W1 آشنایی کم مردم منطقه با فرهنگ مقابله با مخاطرات طبیعی S2 دسترسی زیاد به خاک کشاورزی W2 حرکات توده ای از نوع روانگرایی S3 دسترسی آسان به شهر اسکو W3 محدودیت های توسعه فیزیکی روستا S4 مشارکت مردم بومی در لحاظ نمودن مخاطرات طبیعی و کاهش میزان آسیب پذیری W4 عدم وجود تبلیغات و فرهنگسازی جهت در نظر داشتن مخاطرات طبیعی (خصوصا مخاطراتی که دوره برگشت زمانی آن طولانی تر است ) جدول ٢: ماتریس ارزیابی عوامل خارجی (EFAS) فرصت تهدید O1 وجود سرمایه گذاری در زمینه گردشگری T1 وقوع زلزله و آتشفشان O2 عدم استقرار بر روی گسل T2 تهدید های اقلیمی منطقه وقوع سیلاب در فصول سرد سال O3 مجاورت با تفرجگاه قرمزی گل T3 وجود شیب تند در روستا و فرسایش زیاد خاک O4 ایجاد مراکز اشتغال در بخش کشاورزی و نیز صنعت توریسم و گردشگری در اثر پرورش گل محمدی T4 عدم اختصاص بودجه جهت ارزیابی کلیه مخاطرات طبیعی خصوصا در خصوص مخاطراتی که دوره زمانی وقوع آنها زیادتر است در مرحله دوم مدل ترکیبی AHP-SWOT تجزیه مساله مورد نظر به ساختار سلسله مراتبی میباشد که شامل هدف، معیارها، زیر معیارها و استراتژی ها شده و در نهایت ساختار سلسله مراتبی پژوهش را بوجود می آورد."