چکیده:
چکیده ارائه دلیل جدید در مرحله تجدیدنظر برخلاف ادعای جدید، تعارضی با اصل رسیدگی دومرحلهای ندارد. علیرغم اینکه ضابطه جدید دانستن دلیل در قانون آیین دادرسی مدنی به صراحت روشن نشده است، لکن از توجه به نحوه وضع برخی مواد قانون فوق، دو معیار متفاوت قابل احراز است. ممکن است با اتکا به بند «ج» ماده 348 و مواد 96، 219، 220 مفهومی محدود از دلیل جدید ارائه کرد و آن را عبارت از دلیلی دانست که در دادرسی بدوی ابراز نشده باشد. بر این اساس، دلایلی که با وجود ابراز، به هر علتی مورد ارزیابی دادگاه بدوی قرار نگرفتهاند، در مرحله تجدیدنظر، جدید تلقی نمیشوند. مطابق دیدگاه دوم که رویه قضایی هم بدان تمایل دارد، کلیه دلایلی که به هر علتی مورد ارزیابی دادگاه بدوی قرار نگرفتهاند، در قالب دلیل جدید در مرحله تجدیدنظر قابل ارائه هستند. در انگلستان, مفهومی نزدیک به معیار اول ولی محدودتر از آن پذیرفته شده است. مطابق این دیدگاه، دلیل جدید باید در مرحله بدوی ابراز نشده و متقاضی ثابت کند که با تلاشی معقول و متعارف توان دسترسی به آن را نداشته است. به علاوه، این دلیل باید دارای اصالت و در نتیجه دعوا نیز مؤثر باشد. E- mail: shahbazinia@modares.ac.ir* نویسنده مسؤول مقاله:
خلاصه ماشینی:
"م. سال ١٣٧٩ نیز جهت تأکید هرچه بیش تر بر این موضوع، اشعار می دارد که ادعای جدید در مرحله تجدیدنظر مسموع نیست ، امـا بـه نظر می رسد ابراز دلایل جدید، مشمول این ممنوعیـت قـرار نمـی گیـرد، زیـرا در مرحلـه تجدیدنظر، دادرسی به صورت تمام عیار از سر گرفتـه مـی شـود و ابـراز دلایـل جدیـد جهت اثبات یا رد ادعاهای مرحله بـدوی، علـی القاعـده مجـاز و بـا علـت تجدیـدنظر نیـز تعارضی ندارد.
ضـابطه احـراز جدیـد بـودن ادعا نیز به این صورت بیان شده است که هر وقـت در مرحلـه پـژوهش ادعـایی عنـوان شود که اگر آن ادعا به عنوان یک دعوای بدوی در مرحله نخستین اقامه می شـد، نسـبت به آن ممکن بود ایـراد اعتبـار قضـیه محکـومبهـا کـرد، در ایـن صـورت ادعـای جدیـد محسوب نمی شود؛ ولی برعکس ، هر وقت در مرحله پژوهش ، ادعایی بشـود کـه اگـر در مرحله پژوهش نبود، یعنی چنانچه در مرحله نخستین بـود، نسـبت بـه آن ایـراد اعتبـار قضیه محکومبها مورد نداشت ، آن باید ادعای جدید تلقی شود[ ١، ص١٣٣].
از جمله بند «ج» ماده ٣٤٨، مواد ٢١٧، ٢١٩، ٢٢٠ و نیز بند ٧ مـاده ٤٢٦ ایـن گونـه بر می آید که قانونگذار با اتخاذ موضعی سختگیرانه ، دلیل جدیـد را منحصـر بـه دلایلـی می داند که در مرحله بدوی ذکر یا ابـراز نشـده باشـد و اگـر بـه دلیـل قصـور یـا تعمـد ابرازکننده یا هر علت دیگر، این دلایل در مرحله بدوی مورد ارزیابی دادگاه قرار نگیرند، در قالب دلیل جدید در مرحله تجدیدنظر قابل ارائه نیستند."