چکیده:
یکی از جنب ههای مهم تحقیقات حسابداری در کشورهای مختلف، کسب شناخت از وضعیت سیست مهای حسابداریو کشف نقاط ضعف، خلاهای موجود و ارائه راهکارهایی برای رفع کاست یها و ارتقا به سطوح بالاتر است. باوجود انجامتحقیقات بسیاری در زمینه مباحث مالی شرک تهای ایرانی، متاسفانه تحقیق جامعی در خصوص بررسی مراحل تکاملی وجایگاه فعلی حسابداری مدیریت در شرک تهای مذکور انجام نشده است. در این تحقیق، نمونه ای متشکل از 105 شرکتپذیرفته شده در بورس اوراق بهادار انتخاب شد که در نهایت نتایج به دست آمده از پاس خ های مدیران 72 شرکت،حکایت از آن دارد که73.6% از شرکت های مورد مطالعه در مرحله اول تکاملی51.4%،در مرحله دوم 45.8%، در مرحله سوم و15.3% در مرحله چهارم قرار گرفته اند که از این منظر، نتایج تحقیق حاضر، بسیار نزدیک به تحقیقات مشابه انجامشده در سایر کشورهای در حال توسعه است. به علاوه، تهیه اطلاعات برای گزارش های مالی سالانه، تخصیص و کنترلهزینه ها موضوعاتی هستند که در شرکت های مورد مطالعه، بیشتر و مواردی چون مدیریت ریسک، تصمیم گیریاستراتژیک و برنامه ریزی، کمتر مورد توجه قرار گرفته اند.
خلاصه ماشینی:
حال پرسشهای اصلی آن است که آیا بدون آگاهی از سطح فعلی بکارگیری رویههای حسابداری مدیریت در شرکتهای ایرانی، امکان انجام برنامهریزی در این راستا وجود دارد؟ آیا کاستیهایی از قبیل فقدان منابع آموزشی مفید و دورههای مناسب، بدون آن آگاهی آشکار میشود؟ آیا مدیران شرکتها از ضعفهای موجود در فرآیندهای تصمیمگیری خود ناشی از عدم کاربرد تکنیکهای موثر حسابداری مدیریت آگاهی دارند؟ و مسائل گوناگون دیگری که به احتمال بسیار در سایه فقدان ابزارهای کارای حسابداری مدیریت گریبان شرکتهای ایرانی را خواهد گرفت.
با توجه به مضامین نهفته در سطور فوق، انجمن حسابداران خبره ایران تلاش کرده است تا با پیشگام شدن در این حوزه و انجام یک تحقیق تجربی، و با توجه به چهار مرحله تکامل برای حسابداری مدیریت مطرح در دیدگاه شرقی- ژاپنی، اولا روشهای حسابداری مدیریت بکار گرفته شده در شرکتهای منتخب ایرانی را بشناسد و ثانیا مشخص کند: شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در کدامیک از مراحل چهارگانه تکامل قرار دارند و در نهایت، آیا شرکتهای منتخب ایرانی از تکنیکهای پیشرفتهی حسابداری مدیریت استفاده میکنند یا خیر؟ معرفی تحقیق در ماه مارس 1998، کمیته حسابداری مالی و مدیریت (FMAC) که زیر مجموعهای از فدراسیون بینالمللی حسابداران (IFAC) محسوب میشود، بیانیه تجدیدنظر شده رویهی بینالمللی حسابداری مدیریت را صادر نمود، که در آن تمامی مفاهیم مرتبط با حسابداری مدیریت، تعریف شده است.
برای این منظور، در این تحقیق ابتدا وضعیت تکاملی هر یک از تکنیکهای حسابداری مدیریت و میزان استفاده شرکتهای مورد مطالعه از آن تکنیکها مشخص شد؛ سپس براساس توزیع آزمون باینومیال، مرحله تکاملی شرکتها مورد بررسی قرار گرفت.