چکیده:
در این مقاله با استفاده از روش پیمایشی،به امکانسنجی ارائه خدمات مرجع الکترونیکی در مراکز اطلاع رسانی(یا کتابخانههای تخصصی شهر تهران)پرداخته شده است.یافتههای پژوهش نشان میدهد که مراکز مورد بررسی از فنآوری اطلاعات برای گردآوری،پردازش،ذخیره،بازیابی و اشاعه اطلاعات شفاهی و تصویری و نوشتاری در حد متوسط استفاده میکنند.همچنین مشخص شد که مراکز اطلاعرسانی موردنظر از اینترنت و امکانات آن در حد بسیار کم معادل 44 درصد برای ارائه خدمات مرجع استفاده میکنند و تنها 24 درصد مراکز از اینترنت در حد زیاد استفاده میکنند.یافتههای دیگر تحقیق حاکی از آن است که بیش از 65 مرکز معادل 88 درصد مراکز از تلفیق خدمات مرجع سنتی و الکترونیکی برای ارائه خدمات مرجع استفاده میکنند. همچنین مراکز فوق از پست الکترونیک برای فراهمآوری منابع،مبادلات مالی،دریافت نیازها و درخواستها از کاربر،خدمات اشاعهگزینشی اطلاعات،تحویل مدرک و آگاهیرسانی جاری استفاده چندانی نمیکنند و استفاده از ویدئو کنفرانس و اتاق گفتگوی دیجیتال نیز بهعنوان ابزارهای ارتباطی مرجع در مراکز موردنظر کاربردی ندارد و از نظر نیروی انسانی ماهر در ارائه خدمات مرجع نیز در حد متوسطی قرار دارند،از نظر منابع مالی و همچنین حمایت سازمان مادر و مسئولان مربوط نیز 61 درصد مراکز علیرغم موافقت سازمان مادر با ارائه این خدمات از حمایت مالی و بودجهای مجزا برای ارائه این خدمات برخوردار نیست.
خلاصه ماشینی:
"مراکز اطلاعرسانی تخصصی دولتی شهر تهران که از امکانات اینترنت(پایگاههای طراحی شده برای ارائه خدمات مرجع مانند اشاعه گزینشی اطلاعات،پست الکترونیک،اتاقهای گفتوگوی دیجیتالی و یا ویدئو کنفرانس)جهت ارائه خدمات تهیه و اشاعه اطلاعات و همچنین خدمات مرجع استفاده میکنند و شامل 95 مرکز میباشند،جامعه موردمطالعه تحقیق حاضر را تشکیل میدهند.
به عبارت دیگر در مراکز اطلاعرسانی مورد بررسی خدمات مرجع از طریق ویدئو کنفرانس ارائه نمیشود و یا امکان بهرهمندی از خدمات مرجع از این طریق وجود ندارد، زیرا 89 درصد مراکز به پرسش فوق پاسخ ندادهاند و تعداد بسیار اندکی که به این پرسش،پاسخ دادهاند نیز بهطور کامل از ویدئو کنفرانس برای ارائه خدماتی چون آموزش از راه دور،پاسخ به سؤالات مرجع،تهیه و تدارک اطلاعات تخصصی و عمومی،تحویل مدرک به شکل الکترونیکی و اشاعهگزینشی اطلاعات،ارسال پاسخ به کاربر یا تحویل مدرک و آگاهیرسانی جاری بهره نمیگیرند.
این یافتهها حاکی از آن است که مراکز تخصصی مورد بررسی مزایایی چون 1)صرفه جویی در هزینه،2)عدم محدودیت در دستیابی زمانی و مکانی به اطلاعات،3)تهیه نسخهء چاپی از گردش کار مرجع در استفاده از پست الکترونیک،4)ایجاد رابطه دو جانبه،5)ایجاد حالت عاطفی در ویدئو کنفرانس،6)صرفهجویی در وقت،7)ناشناس ماندن کاربران در استفاده از اتاق گفتوگوی دیجیتال یا گپ و پست الکترونیک را برای ارائه خدمات مرجع الکترونیکی بیان کردهاند."