چکیده:
افزایش اهمیت حقوق مالکیت معنوی در سالهای اخیر موجب طرح مسئله ارتباط این حقوق
با حقوق بشر شده است. طرفداران حمایت قوی از مالکیت معنوی در تأیید موضع خود از
گفتمان حقوق بشر سود میجویند.از سوی دیگر، نهادهای حقوق بشری که حمایت تشدید یافته
از مالکیت معنوی را متأثر کننده بهرهمندی از حقوق بشر میدانند معتقدند مالکیت
معنوی را در قالب کنونی آن نمیتوان در زمره حقوق بشر دانست.این مقاله سعی میکند
به بررسی و تحلیل جایگاه حقوق مالکیت معنوی در نظام بینالمللی حقوق بشر بپردازد.حق
بهرهمندی از حمایت از منافع اخلاقی و مادی ناشی از تولید علمی، ادبی یا هنری در
اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به
رسمیت شناخته شده اما این حق، چنان که باید مورد توجه قرار نگرفته و ابعاد مختلف آن
بررسی نشده است.مقاله حاضر با تحلیل اعلامیه و میثاق در صدد اثبات این دیدگاه است
که مالکیت معنوی حقی بشری است و دولتها تعهداتی در حمایت از آن بر دوش دارند.اما
قلمرو حمایت از مالکیت معنوی باید با عنایت به سایر حقهای بشری ترسیم شود.
خلاصه ماشینی:
حق بهرهمندی از حمایت از منافع اخلاقی و مادی ناشی از تولید علمی، ادبی یا هنری در اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به رسمیت شناخته شده اما این حق، چنان که باید مورد توجه قرار نگرفته و ابعاد مختلف آن بررسی نشده است.
2-3-حق بر حمایت از منافع اخلاقی و مادی ناشی از هر تولید علمی، ادبی یا هنری فقره ج بند یک ماده 15 میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به شناسایی حقی میپردازد که به حقوق مالکیت معنوی معروف است، هرچند در این فقره چنین اصطلاحی به کار برده نشده است.
ازاینرو، حق مالکیت معنوی مندرج در فقره ج را نمیتوان بدون توجه به حق مشارکت در زندگی فرهنگی و حق بهرهمندی از پیشرفت علمی و کاربردهای آنکه در فقرههای الف و ب ماده 15 مورد شناسایی قرار گرفته در نظر گرفت و مجموعه این حقها را باید در درون شبکه حقهای شناخته شده در میثاق و همین شبکه را در شبکه بزرگتر حقوق بشر مقرر در منشور بینالمللی حقوق بشر بررسی کرد.
در اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، حق بهرهمندی از حمایت از منافع اخلاقی و مادی ناشی از تولید علمی، ادبی یا هنری که فرد آفریننده آن است در کنار دو حق دیگر یعنی حق مشارکت در حیات فرهنگی و حق بهرهمندی از منافع پیشرفت علمی و کاربردهای آن ذکر شده است.