چکیده:
تـــاکنون دربـــاره موســـیقی و آلات مـــورد اســـتفاده در دورة اشـــکانی ، پـــژوهش چنـــدانی صــورت نگرفتــه ؛ حــال آنکــه منــابع تــاریخی و بــه ویــژه دادههــای باســتانشــناختی موجــود، اطلاعـات ارزنـدهای در ایـن خـصوص در اختیـار محققّـان قـرار مـی دهنـد. پیکـرکهـا، پـلاک - هـای ســفالی ، صــحنه هــای حـکشــده بــر روی ریتــونهــا و نقاشـی هــای دیــواری، از مهــم تــرین منــابع موســیقی اشــکانی بــه شــمار مــی رونــد؛ بــه طــور کلــی ســازهای ایــن دوره در ســه دســتة اصـلی سـازهای بـادی (نـی ، دو نـی و فلـوت)، سـازهای زهـی (گیتـار، تـار، تنبـور، چنـگ و عـود) و سـازهای ضـربی (دف، طبـل و سـنج ) قابـل بررسـی هـستند. ایـن سـازها بـه صـورت انفـرادی و یـا بـا سـازهای دیگـر بـه وسـیلة گـروههـای دو یـا چنـد نفـره نواختـه مـی شـدند. اشـکانیان از موسـیقی در رزم، مراسـم مـذهبی ، بـزم و مراسـم رسـمی اسـتفاده کـرده و نمـی تـوان از نقـش مهـم گوسـانهـا در این امـر غافـل بـود؛ زیـرا آنـان در انتقـال تـاریخ شـفاهی ایـن دوره و روایـات مختلـف ، نقـش اساسی داشته و در اجتماع و دربار جایگاه مهمی داشته اند.
خلاصه ماشینی:
"* پژوهشی بر آلات موسیقی دورة اشکانی مژگان خان مرادی دانشجوی دکترای باستان شناسی دانشگاه تهران چکیده واژههای کلیدی: ١- مقدمه قـدیمی تـرین نـشانه هـای کـاربرد موسـیقی در ایـران، بـر روی مهـری متعلـق بـه هـزارة چهــارم از تپــة چغــامیش بــه دســت آمــده اســت کــه بــر روی آن خواننــده و افــرادی در حــال نــواختن چنــگ ، طبــل و فلــوت دیــده مــی شــوند ,Kantor&Delougaz ) ٣١ :١٩٦٨).
پلاســید در مقالــه ای بــه نقـش گوســان پرداختــه اســت (پلاســید، ٣٥:١٣٨١- ٤٥)؛ همچنــین نیکونــورف ،١ مقالــه ای در خــصوص کــاربرد آلات موســیقی رزمــی در بــین اشــکانیان نوشــته (٨١-٢٠٠٠:٧١ Nikonorov) و لاورگــرن ٢ نیــز، بــه اختــصار به موسیقی این دوره پرداخته است : (2009:305,Lawergren).
در ایــن دوره، از ســازها و آلات موســیقی متنــوع کــه در ســه گــروه سـازهای بــادی (نـی ، دو نــی و فلـوت)، ســازهای زهـی (گیتــار، تنبـور، چنــگ و عــود) و ســازهای ضــربی (دف، طبــل و ســنج ) جــای دارنــد، اســتفاده شــده اســت .
بــا آنکــه ایــران بــه وســیلة اســکندر و جانـشینانش تـسخیر گردیـد؛ امـا موسـیقیدانان ایرانـی تـا حـد زیـادی، موسـیقی ایرانـی را حفــظ کردنــد؛ زیــرا در دورة اشــکانی کـــه هنــر، گــاه رنــگ هلنــی دارد؛ بیـــشتر از ســازهایی اســتفاده شــده کــه قــبلا در ایــران و بــین النهــرین مرســوم بــوده اســت ؛ هرچنــد برخــی از صــحنه هــای موســیقی ، هماننــد صــحنه هــای موســیقیایی حــک شــده بــر روی ریتــونهــای نــسا، روایتگــر داســتانهــای دیونیزوســی اســت ؛ امــا اکثــر ســازها در دوران ایلامــی و هخامنــشی رواج داشــته اســت ."