چکیده:
در مقالة حاضر، توسعة انسانی با تأکید بر شاخص تعدیلشدة مبتنی بر جنسیت در ایران ارزیابی و با کشورهای همسایة آن مقایسه شده است. روش به کار رفته روش تطبیقی و اسنادی با استفاده از دادههای گزارش توسعة انسانی سازمان ملل در سال 2013 است. نتایج حاکی از آن است که ایران به لحاظ شاخصهای توسعة زنان در ردیفهای انتهایی جدول کشورهای با توسعة انسانی بالا قرار دارد، اما ملاحظة اجزای این شاخص گویای آن است که ایران در زمینة شاخصهای سلامتی و آموزش زنان از متوسط جهانی و متوسط کشورهای با توسعهیافتگی بالا بهتر عمل کرده است. از طرف دیگر، شاخصهای مشارکت زنان در مجلس و بازار کار لزوما معیار خوبی برای تشخیص توسعهیافتگی زنان کشورها به شمار نمیرود و تعریف شاخصهای کارامدتر برای ارزیابی موقعیت سیاسی و اقتصادی زنان در جامعه ضروری است
خلاصه ماشینی:
"شاخص نسبت مرگ و میر مادران 2010 2005 2000 1990 ایران 120 48 30 21 افغانستان 1300 1000 710 460 ارمنستان 46 38 34 30 آذربایجان 56 65 52 43 عراق 89 78 74 63 کویت 11 9 8 14 پاکستان 490 380 310 260 عربستان 44 27 25 24 ترکیه 67 39 28 20 ترکمنستان 82 91 76 67 منبع : گزارش توسعة سازمان ملل در سال ٢٠١٣ در جدول ٢ ملاحظه می شود که میزان این شاخص در سال ٢٠٠٠ در مقایسه با ١٩٩٥ در همة کشورهای بررسی شده جز آذربایجان و ارمنستان کاهش یافته است و در ٢٠١٠ به نسبت سال ٢٠٠٠ در همة کشورها جز کویت با کاهش مواجه بوده است .
202 منبع : گزارش توسعة سازمان ملل در سال ٢٠١٣ شاخص مشارکت زنان به نسبت مردان در مجلس در سـال ٢٠١١ در مقایسـه بـا سـال ٢٠٠٠ در همة کشورهای همسایة ایران افزایش نشان می دهد جز در عربستان که ثابت مانده است و در ایران که با کاهش مواجه بوده است .
در هر حال ، این شاخص نشان می دهد میزان مشارکت زنان در عرصة سیاسی چه در ایران و چه در کشورهای همسایة آن پایین است ؛ به طوری که نسبت کل نمایندگان مجلس زن در ایران طی دوره های اول تا سوم فقط چهار زن بوده است که این تعداد در دورة چهارم به نه زن و در دورة پنجم به چهارده زن افزایش یافته است ، اما دوباره مشاهده می شود که در دوره های بعدی ، تعداد نمایندگان زن در مجلس شورای اسلامی با کاهش مواجه شده است ؛ به طوری که در دورة ششم و هفتم سیزده زن ، در دورة هشتم هشت زن و در مجلس نهم نه زن توانسته اند به قوة قانون گذاری راه یابند."