چکیده:
بر اساس دیدگاه اقتصاددانان توسعه، در نظریههای رشد نوین اقتصادی بهرهوری کل عوامل تولید علاوه بر اینکه تحت تاثیر هزینههای تحقیق و توسعه داخلی است، بلکه به میزان انباشت تحقیق و توسعه در کشورهای طرف تجاری و حجم وارداتاز آنها نیز بستگی دارد.بر اساس نتایج این پژوهش بهرهوری کل عوامل تولید در بخش کشاورزی ایران نیز به مخارج تحقیق و توسعه داخلی و مخارج تحقیق و توسعه طرفهای تجاری و نیز حجم وارداتوابسته است. برای این منظور مدل بهرهوری کل عوامل تولید بخش کشاورزی با رهیافت مدلهای رگرسیونی خود توضیح برداری با وقفههای گستردهو به کمک مجموعه سری زمانی سالهای 1389- 1360 تخمین زده شد. نتایج حاکی ازآن است که اثر مخارج سرمایه گذاری در تحقیق و توسعهبومی بر بهرهوری کشاورزی ضعیف تر از انباشت سرمایه تحقیق و توسعه طرفهای تجاری در این بخش است. در این پژوهش متغیر واردات کالاها و نهادههای واسطهای بخش کشاورزی دارای تأثیر مثبت و معنی دار بر بهرهوری کل عوامل تولید کشاورزی در بلند مدت است. شرایط آب و هوایی نیز بعنوان نماد بارندگی دارای تاثیر مثبت بر بهرهوری کل عوامل تولید کشاورزی است. بر اساس نتایج این مدل پیشنهاد میشود که سهم قابل توجهی از تولید ناخالص ملی به تحقیقات بومی بخش کشاورزی اختصاص یابد. علاوه بر این لازم است که واردات بخش کشاورزی بیشتر از کشورهای با حجم تحقیق و توسعه بالاتر انجام گیرد تا با جذب و بومی نمودن کالاهای واسطهای بتوان حجم بهرهوری را در این بخش ارتقاء داد.
خلاصه ماشینی:
"کو و هلپمن (١٩٩٧)٢ نیز بیان میکنند که رشد اقتصادی تابع استفاده از منابع ، نرخ رشد جمعیت ، نرخ پس انداز، انباشت سرمایه (R&D) داخلی وخارجی میباشد، تئوری رشد نئوکلاسیکی پیشرفت تکنولوژیکی را به صورت یک فرایند برون زا در نظر گرفته و بر روی انباشت سرمایه فیزیکی به عنوان منبع اصلی تولید تمرکز میکند، اما رشد مبتنی بر پژوهش و توسعه با وجود یک بخش تجارت خارجی، مسیر جدیدی از مدلهای رشد را فراهم میآورد که جهت گیریآنها بر فعالیتهای ابداع و نوآوری است ، با این نگرش که ابداعات تابع R&D انباشته شده و ذخیره دانش می باشد، در نتیجه نظریه رشد جدید بیان میکند که بهرهوری کل عوامل تولید یک اقتصاد به فعالیتهای (R&D) انباشته شده داخلی و خارجی و ذخیره دانش بستگی دارد.
گوتیرز(٢٠١٢)٤، در تحقیقی به بررسی رابطه دراز مدت بین بهرهوری کل عوامل تولید، موجودی سرمایه تحقیق و توسعه و واردات بخش کشاورزی با استفاده از روش همگرایی برای بخش کشاورزی ترکیه در دوره زمانی ٢٠١٠-١٩٨٠ پرداخت ، نتایج پژوهش نشان داد که بهره وری بخش کشاورزی به طور مثبت و معنی دار تحت تاثیر موجودی سرمایه R&D و حجم واردات کالاهای واسطه ای است .
44 عرض از مبدأ 2 ∆LnTFPagri ماخذ: یافته های پژوهش همان طور که در جدول (٣)، معین شده است متغیرهای تحقیق و توسعه بومی، بهره وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی و واردات با یک بار تفاضل گیری مانا شده اند، به بیان دیگر در واحد سطح متغیرهای اشاره شده مانا نیستند.
همان طور که از جدول (٥) مشخص میشود در الگوی کوتاه مدت ضریب اهمیت واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای و نیز حجم تحقیق و توسعه خارجی از طریق شرکای تجاری دارای اهمیت استراتژیک بر بهبود بهره وری کل در بخش کشاورزی است ."