چکیده:
حضرت زینب(علیها السلام) دارای اوصاف جده اش حضرت خدیجه(علیها السلام) بود. این
بانوی با عظمت افزون بر ویژگی هایی مانند عفت، صبر، عقیله بنی هاشم، عالمه
غیرمعلمه و شریکة الحسین بودن، نقش سرنوشت سازی در نهضت کربلا و حفظ این قیام
عظیم داشت. در تکون شخصیت حضرت زینب(علیها السلام)، عامل وراثت، تربیت و محیط نقش
بنیادین داشتند. بدین لحاظ، در پی حادثه کربلا، حضرت زینب(علیها السلام)مسئولیت
سنگینی عهده دار گردید. امام حسین(علیه السلام) پدیدآورنده نهضت بود، ولی
ادامه دهنده آن خواهرش حضرت زینب(علیها السلام) گردید. این بانو پس از شهادت امام
حسین(علیه السلام) و یاران ایشان در کربلا، در کوفه و شام، رسالت خویش را به خوبی
انجام داد و با استفاده از فرصت ها، ضربه های کاری بر دشمن وارد ساخت. حضرت
زینب(علیها السلام) با خطبه های آتشین خویش، تبلیغات دروغین بنی امیه را خنثا
نمود. ایشان مردم کوفه را به خاطر پیمان شکنی شان، از خواب غفلت بیدار ساخت و نیز
هیاهوی تبلیغات دروغین یزید در میان مردم شام را برملا ساخت و زمینه انقلاب را در
کوفه و شام فراهم نمود، به گونه ای که یزید با دستپاچگی از کار خود اظهار ندامت
نمود و اهل بیت پیامبر(علیهم السلام) را با قافله سالار آن، حضرت زینب(علیها
السلام)، با احترام فراوان به مدینه بازگرداند. هدف نوشتار حاضر بررسی شخصیت حضرت
زینب(علیها السلام)، جایگاه رسالت ایشان و به انجام رسانیدن آن است.
خلاصه ماشینی:
"([49]) با اینکه همین بانو در شهادت دو جوان خویش خاموش و ساکت بود، ولی ناله های حضرت زینب(علیها السلام) در این گونه موارد، دو دلیل داشت: گاهی عظمت مصیبت بیش از حد سنگین بود; از جمله شهادت حضرت علی اکبر(علیه السلام); چراکه ایشان مقامی بس ارجمند داشت و شبیه ترین کس به پیامبر(صلی الله علیه وآله) از نظر صورت و سیرت بود.
([66]) حضرت زینب(علیها السلام) در کوفه پس از آنکه ابن سعد اهل بیت امام حسین(علیه السلام) را از کربلا به عنوان اسیر به سوی کوفه و سپس شام حرکت داد، فرجام این نوع رفتار با توجه به ظاهر حادثه، باید به نابودی خاندان پیامبر و پیروزی پایدار حکومت امویان خاتمه می یافت; نتیجه ای که شاید در آن روز هر بیننده ای به سادگی آن را پیش بینی می کرد، ولی حضور فعال اسرای اهل بیت در کوفه و شام، به ویژه خطبه های پرشور حضرت زینب(علیها السلام)، نتیجه را به گونه ای رقم زد که در آخر، یزید سرشکسته و خجلت زده مجبور گردید آنان را هر چه زودتر و با احترام به مدینه برگرداند.
خطابه حضرت زینب(علیها السلام) و نیز سخنان امام سجاد(علیه السلام) و ام کلثوم و فاطمه بنت الحسین در کوفه و دارالاماره و نیز اعتراض های عبدالله بن عفیف ازدی و زیدبن ارقم به مردم کوفه جرئت بخشید و زمینه قیام برضد حکومت ظلم را فراهم ساخت و همان گونه که حضرت زینب(علیها السلام) در خطبه خود برای کوفیان سرنوشت بنی امیه را تباهی دنیا و آخرت وعده داده بود، به زودی صورت پذیرفت و در زمانی کوتاه، قاتلان امام حسین(علیه السلام)از جمله عبیدالله بن زیاد به قتل رسیدند; چراکه عراقی ها پس از سخنان شورانگیز حضرت زینب(علیها السلام) سخت پشیمان شدند و در فکر چاره رفع ننگ کشتن خاندان پیامبر برآمدند و با جنبوجوش های تازه علیه امویان سرانجام بر دور مختار گرد آمدند."