چکیده:
امروزه یکی از مسائل اساسی در حوزة مطالعات اجتماعی ، بروز رفتارهای جمعی در میان قشر جوان جامعه است . رفتارهای جمعی در جامعه می توانند خود را در قالب ناآرامی هایی از قبیل شورشها، درگیری ها، اعتراض های سیاسی و غیره نشان دهند. رفتار جمعی شامل واکنش های مرتبط ، بی ساختار و کم وبیش خودجوش جمعی از افراد به یک محرک است (درسلر، ١٣٨٨: ٤٥٦). مطالعه و شناخت عناصر و مولفه های تشکیل دهندة این رفتارها برای عالمان علوم اجتماعی حایز اهمیت است . بر این اساس، هدف اصلی این مقاله ، اثر ازخودبیگانگی در ایجاد و شکل گیری رفتارهای اعتراضی جمعی جوانان شهر کرمانشاه است . این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و از طریق ابزار پرسش نامه انجام شده است . جامعة آماری مورد مطالعه جوانان بین سنین ١٩ تا ٣٥ سال شهر کرمانشاه است . تعداد ٤٠٠ نفر جوان، از جامعة آماری به شیوة تصادفی سیستماتیک برای مطالعه انتخاب شدند. برای سنجش فرضیه های پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی گروههای مستقل و آزمون تحلیل واریانس و برای آزمون مدل تجربی پژوهش از تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفادشده است . براساس یافته های پژوهش ، رابطة معناداری بین ابعاد مختلف ازخودبیگانگی و رفتارهای جمعی جوانان وجود دارد. نتایج نشان می دهد که میانگین نمرة رفتار جمعی افراد که با استفاده از سوالاتی در قالب طیف ٥ درجه ای لیکرت سنجش شدند و در دامنة ١ تا ٥ نمرة آنها مشخص شد، در بعد شرایط مساعد ساختاری برابر ١٤/٣٨، در بعد فشارهای ساختاری برابر ٢٠/١٨، در بعد عقاید تعمیم یافته برابر ٢٢/٣٢، در بعد عوامل شتابدهنده یا فشارزا برابر١٧/٨٣، میانگین در بعد بسیج مشارکت کنندگان برابر ١٦/٦١ و درنهایت این که این میانگین در بعد کنترل اجتماعی برابر١٩/٠٧ است .
خلاصه ماشینی:
نتایج نشان می دهد که میانگین نمرة رفتار جمعی افراد که با استفاده از سؤالاتی در قالب طیف ٥ درجه ای لیکرت سنجش شدند و در دامنة ١ تا ٥ نمرة آنها مشخص شد، در بعد شرایط مساعد ساختاری برابر ١٤/٣٨، در بعد فشارهای ساختاری برابر ٢٠/١٨، در بعد عقاید تعمیم یافته برابر ٢٢/٣٢، در بعد عوامل شتابدهنده یا فشارزا برابر١٧/٨٣، میانگین در بعد بسیج مشارکت کنندگان برابر ١٦/٦١ و درنهایت این که این میانگین در بعد کنترل اجتماعی برابر١٩/٠٧ است .
مقدمه جوامع همواره شاهد نزاعها و درگیریهای فیزیکی و روانی بین افراد و گروههای اجتماعی مختلف بوده است و این بحث ذهن متفکران علوم مختلف به خصوص روانشناسان اجتمـاعی ، جامعه شناسان و عالمان علم سیاست را متوجه این سؤال کرده است که چه عواملی سبب بـروز این پدیده و گرایش انسانها به رفتار جمعی ١ می شود؟ در پاسـخ بـه ایـن سـؤال دیـدگاههـا و نظریات مختلفی وجود دارد.
١- گرایش به رفتار جمعی جوانان شهر کرمانشاه تا چه میزان است ؟ ٢- ازخودبیگانگی و مؤلفه های آن (احساس بی قدرتی ، احساس انزوای اجتمـاعی ، احسـاس بی معنایی ، بی هنجاری و احساس متنفربودن از خود) چه اثـری بـر رفتارهـای جمعـی جوانـان وجود دارد.
Davies and Guarr ١- تأثیرگذاری ساختاری: زمینة ساختاری شامل یک سلسله شرایط اساسی اسـت کـه رفتـار جمعی را امکانپذیر می کند؛ یعنی ساختار جامعه باید به گونه ای باشد که شکل خاصی از رفتار جمعی را برانگیزاند؛ از جمله این زمینه ها و آمادگی های ساختاری در بین جوانان مـی تـوان بـه توانایی سخن گفتن ، گردهم جمع شدن، درددلکردن و سازماندهی برای طغیـان (سـتوده، ١٣٧٨: .