چکیده:
رویدادهای مهم دهههای اخیر جهان از نظر سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، جغرافیایی و انسانی بیانگر این است که جوامع بشری پیوسته دستخوش حوادث طبیعی و تمایلات مخرب انسانها بوده است و یکی از چالشهای بزرگ آدمی در طول تاریخ سکونت خود بر روی کره زمین، مواجهه شدن با حوادث طبیعی و غیرطبیعی و حفاظت از جان و مال خود در مواجهه با آنها بوده است. در این پژوهش ابتدا با توجه به تاریخچه، موقعیت نسبی و اطلاعات موجود ملی و منطقهای شهر قاین، فهرست 31 نوع مخاطره که شهر را تهدید میکند، شناسایی و بر مبنای دو عامل اصلی احتمال وقوع و آسیبپذیری مخاطرات، با مقادیر خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد با استفاده از روش دلفی دستهبندی شد و در ادامه با تشکیل ماتریس ریسک، جهت مدیریت صحیح بحران و بهرهگیری از مدل AHP با استفاده از نرمافزار GIS اقدام به تفکیک سطوح خطرپذیر منطقه برای بحرانهایی که در قسمت قرمز رنگ ماتریس و با ریسک بالا قرار داشتند، انجام گرفت. نتایج حاصل از خروجی مدل نشان میدهد که 44/47 درصد از محدوده مورد مطالعه دارای وضعیت با ریسک کم تا بسیارکم، 14/26 درصد دارای وضعیت با ریسک متوسط و 4/26 درصد از محدوده مورد مطالعه نیز در شرایط با ریسک بالا تا بسیار بالا قرار دارد. لذا لزوم توجه هر چه بیشتر به امر برنامهریزی شهری و مدیریت بحران را در مراحل قبل، حین و بعد از وقوع بحران را از طرف مسئولین این شهر طلب میکند.
خلاصه ماشینی:
"در این پژوهش ابتدا با توجه به تاریخچه ، موقعیت نسبی و اطلاعات موجود ملی و منطقه ای شهر قاین ، فهرست ٣١ نوع مخاطره که شهر را تهدید میکند، شناسایی و بر مبنای دو عامل اصلی احتمال وقوع و آسیب پذیری مخاطرات ، با مقادیر خیلی کم ، کم ، متوسط ، زیاد و خیلی زیاد با استفاده از روش دلفی دسته بندی شد و در ادامه با تشکیل ماتریس ریسک ، جهت مدیریت صحیح بحران و بهره گیری از مدل AHP با استفاده از نرم افزار GIS اقدام به تفکیک سطوح خطرپذیر منطقه برای بحران هایی که در قسمت قرمز رنگ ماتریس و با ریسک بالا قرار داشتند، انجام گرفت .
در این تحقیق ابتدا با توجه به تاریخچه ، موقعیت نسبی و اطلاعات موجود ملی و منطقه ای شهر قاین و بر اساس فرایند مدیریت ریسک در ایزو ٣١٠٠٠ و ٣١٠١٠، فهرست مخاطراتی که شهر را تهدید میکند و احتمال وقوع آنها وجود دارد، شناسایی شده و در ادامه براساس شواهد و آمار گذشته و استفاده از روش دلفی، با تشکیل ماتریس ریسک ، بر مبنای دو عامل اصلی، احتمال وقوع و آسیب پذیری، مخاطرات شهر از بالای ماتریس تا پایین ، بر پایه مقادیر خیلی کم تا خیلی زیاد دسته بندی شد و با توجه به اینکه یکی از مراحل مهم پیش از بحران ، مکان یابی مناطق ریسک پذیر میباشد، برای مخاطرات با ریسک بالا مناطق ریسک پذیر شهر با روش AHP در محیط GIS مشخص شد."