چکیده:
پژوهش حاضر با روش تحلیلی ـ توصیفی و بر اساس آموزههای فرهنگ وحیانی ـ اسلامی، به ارائة راهبرد و برخی از راهکارهای مصداقی در راستای پیشگیری از رشوهپذیری ـ به عنوان یکی از آسیبهای جامعة اسلامی ـ پرداخته است. مقدمات آن شامل تأملی در سه شاخصة «هدایت»، «حکمت» و «رضایت» و عنایت بر «عرصههای برجستة نظام هدایت انسان» (خودیابی، خودآگاهی، خودبانی و خودآیی) است. بر اساس راهبرد پیشنهادی، فرد در عرصة «خودآگاهی»، چهار نکته را به عنوان باورهای بنیادین در نگرش، گرایش و کنش خود در رابطه با مسئلة رشوه دانسته است و در عرصة «خودبانی» بر آن اهتمام خواهد داشت: 1ـ برطرف کردن نیازهای سایر افراد در چارچوب قوانین الهی، نعمتی از جانب خداوند و دارای آثار نیکی در دنیا و آخرت است. 2ـ در عالم هستی، کسب رزق و روزی دارای قوانین مشخص است و در این مهم، نقش تعیینکنندة امور معنوی، افزونتر است. 3ـ رشوه بر اساس دلایل شرعی و عقلی موجب پیدایش تبعیض، بیعدالتی و بیاعتمادی به حکومت اسلامی میشود. 4ـ مال و منفعتی که از طریق رشوه به دست میآید. از آنجا که تخلف از قوانین الهی برای کسب روزی و برخلاف رضایت الهی است، در مسیری نامطلوب و نامشروع هزینه خواهد شد.
خلاصه ماشینی:
"راهبـرد پیشـنهادی در قالـب نکـات تجویزی زیر ارائه میگردد: الف ) هنگامی که فردی در درون خویش و بر اساس معرفت ـ که از کـانون هـای مـؤثر در تربیت خود به دست می آورد ـ یقین حاصل کنـد کـه بـه تـدبیر الهـی، جهـان دارای نظـامی منسجم و قوانین مشخصی است و این مهـم در کسـب رزق و روزی نیـز جریـان دارد، تـلاش خویش را مصروف خواهد داشت تا از مسیرهای مذکور که از سوی قرآن و سیرة اهـل بیـت (ع ) به وی معرفی شده اند، طلب رزق و روزی کند، به رزق الهی قانع باشد و از مسیرهای انحرافـی برای کسب روزی دوری گزیند.
٣ـ استفاده از قصه ها و برنامه های کودک (کارتون ) جذاب در باب لزوم کمک به دیگـران و حکیمانه بودن خلقت و قوانین الهی، مشاهدة رفتار والدین دربارة کمـک بـه دیگـران و راضـی بودن ایشان به رزق و روزی خداوند، انجام بازی های فکری و یدی در این باب ، مطالعۀ مفاهیم آموزشـی مـرتبط ، مشـاهدة رفتـار معلمـان و اسـتادان و افـراد برجسـتۀ جامعـه ، شـرکت در برنامه هایی چون شناخت و کمک به خانواده های نیازمند، مطالعۀ کتب دینـی دربـارة مفـاهیم سه گانۀ «کمک به هـم نـوع »، «تبعیـت از قـوانین الهـی در رزق و روزی» و «حرمـت رشـوه »، مطالعۀ کتاب های رمان (داستان بلند) و مشاهدة فیلم های مستند، سریال و سـینمایی در بـاب موارد مذکور و تأملی در سیرة افراد الگو و یا حتی مشاهده و استماع اتفاقات ناگواری که بـرای افراد مؤثر در رشوه رخ داده است ، زمینه های لازم برای استمرار اعتقاد افراد بر حرمت رشـوه و ضرورت عدم سوء استفاده از نیازهای سایر افراد را بیش از پیش تقویت خواهد کرد."