چکیده:
چکیدهانتقاد و موازین ناظر بر آن یکی از مسائل مهم و مناقشه آمیز در حوزه آزادی بیان است. انتقاداز دولت و مقامات دولتی با نشان دادن عیوب و کاستی های موجود یا احتمالی در اقدامات وتصمیمات آنها، ذاتا تلخ و گزنده است اما با توجه به اینکه به اصلاح امور عمومی کمک میکندثمره شیرین دارد. در واقع، حمایت از انتقاد، حمایت از بیان هایی است که نه توهین هستند، نه افترا،نه نشر اکاذیب، نه تبلیغ علیه نظام و نه جرم سیاسی. انتقاد با همۀ این عناوین وجوه اشترک و افتراقدارد اما تاکنون، عمدتا به وجوه اشتراک آن ها پرداخته شده و وجوه افتراق آن ها در پرده ابهام قراردارد و تبیین نشده است. ازاینرو، این مقاله درصدد است تا پس از تبیین مبانی مختلفی که درتوسیع و تحدید انتقاد از دولت و مقامات دولتی وجود دارد با استفاده از تعالیم اسلامی و تجاربسایر نظام های حقوقی، ضوابط و معیارهایی برای تمییز بیان های انتقادی قابل حمایت از غیرقابلحمایت، به دست دهد.بدین منظور، مقاله در دو بخش تنظیم شده است: در بخش اول، مبانی توسیع و تحدید انتقاد ازدولت و مقامات دولتی مطالعه شده و در بخش دوم، بر مبنای دلایل و توجیهات مطرح در بخشاول، ضوابط و معیارهایی که برای تمییز انتقاد مجاز از غیرمجاز قابل استفاده هستند معرفی و تبیینشده اند.
خلاصه ماشینی:
"١ در این مقام، در منابع اسلامی، از قواعد ناظر بر امر به معروف و نهی از منکر، نصیحه الملوک، هجو، سب و توهین که به طور صریح یا ضمنی، معیارهایی برای انتقاد مشروع به دست میدهند و از میان منابع خارجی، قواعد حقوقی برخی کشورها راجع به آزادیهای رسانه ای و هتک حرمت از سوی آنها، آرای مهم دیوان اروپایی حقوق بشر در تفسیر حدود آزادی بیان و حق بر آبرو و اعتبار اشخاص و نیز آرای مهم دیوان عالی آمریکا در ترسیم حدود بیانهای انتقادی، مورد توجه و تأمل واقع شدهاند.
3. Peter Nkrumah Amponsah, Libel Law, Political Criticism, and Defamation of Public Figures, The United States, Europe, and Australia (New York: LFB Scholarly Publishing LLC , 2004) P.
در یکی از آرای دیوان عالی آمریکا نیز آمده است که «در یک جامعه دموکراتیک ، شخصی که قبول میکند تا در صلاحیت های اجرایی، تقنینی یا قضایی برای شهروندان کار کند باید توقع داشته باشد که اعمال رسمی وی مورد انتقاد و شرح و تفسیر واقع خواهد شد.
(1381 - لاتین - Amponsah, Peter Nkrumah, Libel Law, Political Criticism, and Defamation of Public Figures, The United States, Europe, and Australia,( New York: LFB Scholarly Publishing LLC, 2004).
- Treiger, Leslie kim, "Protecting Satire Against Libel Claims: a New Reading of the first Amendments Opinion Privilege" (1989) (No. 6), Yale Law Journal, Vol. 98, April.
- Treiger, Leslie kim, "Protecting Satire Against Libel Claims: a New Reading of the first Amendments Opinion Privilege" (1989) (No. 6), Yale Law Journal, Vol. 98, April."