چکیده:
توسعۀ صنعتی و بهکارگیری طیف گستردهای از فنآوریهای نوین یکی از عوامل مؤثر درت افزایش سرمایهگذاری، رشد اقتصادی و ارتقای سطح رفاه جامعه هستند . باوجوداین، مطابق با تحقیقات انجام شده و شواهد تجربی موجود تأثیرات زیستمحیطی نامطلوبی را همچون تغییرات آب و هوایی و گرم شدن کرة زمین به همراه داشتهاند. در این میان نظام ثبت اختراع بهعنوان ابزار حقوقی تشویق و حمایت از ابداعات و پیشرفت های صنعتی نقش انکارناپذیری در میزان این تأثیرات زیستمحیطی دارد. آلودگیهای زیستی عمدتا ناشی از فعالیتهای صنعتی و بهکارگیری فنآوریهایی است که قبلا یا در حال حاضر تحت حمایت قوانین ثبت اختراع هستند. با توجه به تأکید کنوانسیون تنوع زیستی بر لزوم حفاظت از محیط زیست در کنار توسعۀ پایدار، مقالۀ پیش رو تلاش میکند، با تحلیل مکاتب موجود در حمایت از اختراعات، نارساییهای حقوقی موجود در قوانین ثبت اختراع را در خصوص حمایت از محیط زیست تبیین کند و در ادامه ضمن اشاره به آرای محاکم بینالمللی راهکارهایی را برای کاهش چالش های زیستمحیطی از طریق پیشنهادهایی برای اصلاح نظام ثبت اختراع ارائه دهد
خلاصه ماشینی:
نقش نظام ثبت اختراع در حمایت از محیط زیست با تأکید بر کنوانسیون تنوع زیستی مهدی زاهدی*-محمدحسین عرفانمنش**-سیدمحمد طباطبائینژاد*** (تاریخ دریافت: 2/3/1394- تاریخ پذیرش: 5/8/1394) چکیده توسعة صنعتی و بهکارگیری طیف گستردهای از فنآوریهای نوین از عوامل مؤثر در افزایش سرمایهگذاری، رشد اقتصادی و ارتقای سطح رفاه جامعه هستند.
با توجه به تأکید کنوانسیون تنوع زیستی بر لزوم حفاظت از محیط زیست در کنار توسعة پایدار، مقالة پیشِ رو تلاش میکند، با تحلیل مکاتب موجود در حمایت از اختراعات، نارساییهای حقوقی موجود در قوانین ثبت اختراع را در خصوص حمایت از محیط زیست تبیین کند و در ادامه ضمن اشاره به آراي محاکم بینالمللی راهکارهایی را برای کاهش چالشهای زیستمحیطی از طریق پیشنهادهايي برای اصلاح نظام ثبت اختراع ارائه دهد.
در این میان، قوانین ثبت اختراع بهعنوان ابزار حقوقی حمایت از ابداعات و اختراعات در صنایع مختلف سازوکارهای لازم جهت تشویق افراد و شرکتها را برای نوآوری و توسعة صنعتی ایجاد میکنند.
(Committee on Stabilization, 2011: 5) یکی از آثار در اولویت قرار گرفتن حمایت از پیشرفت صنعتی خدشه به اصل بیطرفی نظام ثبت اختراع و تغییر توازن این اصل به نفع اختراعات صنعتی بدون توجه به آثار زیستمحیطی آنها است.
درواقع، مطابق با مفاد این ماده برای حفظ محیط زیست و تنوع زیستی باید به آثار حمایت حقوقی از ابداعات و فنآوریهای جدید بر منابع طبیعی توجه کرد و براي کاهش آثار منفی آنها گام برداشت (کرمزاده، 1382: 249-248).