چکیده:
مرگ مهمترین مسئلة آدمی در طول تاریخ بوده و است. انسان فطرتا طالب بقا، حیات و آسایش است و از نابودی و فنا فراری و متنفر است. این مسئله و دیدگاهها و تحلیلهای متفاوت دربارة حقیقت و ماهیت مرگ و نیز هراس از مرگ و عوامل تقلیل وحشت مرگ تاثیری مستقیم در معناداری زندگی دارد. اینکه زندگی دارای ارزش زیستن است یا اینکه به هدفی پس از دنیا میانجامد و یا قابلیت بررسی کارکردها و نتایج را واجد است یا خیر، به معناداری یا بیمعنایی و پوچی زندگی منجر میگردد. دیدگاه دینی انسان را به تفکر در آفرینش و هدفمندی آن و نیز ایمان به معاد و اعتقاد به جاودانگی دعوت میکند. حیات طیبه و حیات معقول در ادامة حیات متصل و واحد دنیا و آخرت پیشنهادی قرآنی جهت معناداری است؛ تصحیح دیدگاه نسبت به مرگ و اعمال صالح و توجه به جلوههای زیبای حیات اخروی و عدم غفلت از عمومیت مرگ و مواجهه با مرگ از عواملی است که زندگی را از چالش بیمعنایی رها میسازد و آرامش و طمانینه و اشتیاق به باریابی به جوار رب را افزایش میدهد.
خلاصه ماشینی:
"اما تصور مرگ، بهعنوان پایان، آسیب اهداف بیرونی و رسیدن بدان را جدی میسازد و بیهودگی را رقم میزند، هر چند در دیدگاهی افراطی اینکه انسان روزی میمیرد نمیتواند حیات معنادار افراد را هنگامیکه زندهاند خدشهدار کند و حتی اگر مرگ را پایان بدانیم، زندگی معنادارتر نیز میگردد؛ هنگامیکه بدانیم و بیندیشیم که روزی خواهیم مرد و پس از آن هیچ نخواهیم داشت و بلکه هیچ نخواهیم بود، در این صورت، قدر رضایتمندی و خرسندی و آسایش و لذتهای ناشی از تجارب روزمره را بهتر و بیشتر خواهیم دانست و آنها را پاس میداریم.
» (همان) دلبستگی شدید به دنیا نیز از دیگر عوامل ترس از مرگ است؛ کسانی که تمام هم خود را دنیای مادی قرار دادهاند و هدف نهایی را در همین لذات دنیوی جستجو میکنند و از حیات اخروی غافلاند، هر لحظه در هراس انقطاع لذات و اهداف خود میباشند، و کسانی که آخرت خویش را تباه ساخته، به این تباهی آگاهاند از مرگ هراس و وحشت دارند.
مرگاندیشی در ساختن جامعهای به دور از بیعدالتی و تنشها نیز مؤثر است؛ آدمیان با توجه به گذرا بودن زندگی مادی انگیزة کمتری به ظلم و حقکشی و تصاحب حقوق دیگران دارند؛ رعایت حقوق متقابل میتواند تا حدی رهین اندیشة مرگ باشد؛ توجه به ماهیت دنیا و مالکیتهای اعتباری و محدود و موقت آن، که اکثر ظلمها جهت تصاحب آن است، سبب میشود جرمها کمتر شود و امنیت که شاخصة معناداری زندگی است پررنگتر گردد و مسالمت جای تجاوز را بگیرد."