چکیده:
در عوای مدنی خوانده از شیوه های دفاعی گوناگونی استفاده می کند.دعوای متقابل یکی از این شیوه ها است که مزایای مهمی دارد.انتخاب این شیوه موجب می گردد که کلیه دعاوی طرفین در یک دادرسی رسیدگی شده و یکجا خاتمه یابد و به این ترتیب از صدور آرا متعارض اجتناب گردد. با وجود این دعوای متقابل جز طواری دادرسی است و رسیدگی دادگاه را با تاخیر و پیچیدگی مواجه می سازد.تقابل مزایا و معایب این شیوه دفاعی باعث گردیده است که مفهوم و شرایط آن همواره موضوع بحث و گفتگو باشد.در این مقاله تلاش نویسنده نمایاندن زوایای متفاوت و پاسخگویی به برخی مسائل مطرح نشده درباره دعوای متقابل بوده است.
نویسنده : دکتر مجید غمامی ـ
خلاصه ماشینی:
"با وجود این،در حقوق فرانسه،ماده 70 قانون جدید آئین دادرسی مدنی که وجود«رابطهکافی»را میان دو دعوا برای طرح دعوای متقابل لازم میداند،تهاتر قضایی را از آن استثنا کردهاست و بدینسان در دعوای متقابلی که موضوع آن تهاتر قضایی است،وجود چنین ارتباطیضرورت ندارد و میتوان به هردو به صورت توأمان رسیدگی کرد مگر آنکه قاضی رسیدگیهمزمان به هردو را موجب تأخیر و اطاله دادرسی بداند.
1 9-دعوای متقابل و ادعای صلح،فسخ یا رد خواسته در مادۀ 142 قانون آئین دادرسی مدنی در کنار ادعای تهاتر،از ادعاهای دیگری مانند صلح،فسخ یا رد خواسته و امثال آن،سخن به میان آمده و مقرر گردیده است که این قبیل ادعاها که درمقام دفاع در برابر ادعای خواهان از جانب خوانده مطرح میشود،مانند تهاتر نیازی به تقدیمدادخواست متقابل ندارد.
دربارۀ این قبیل دفاعها نیز آنچه راجع به تهاتر گفته شد،کاملا صادقاست:ادعای صلح یا فسخ یا رد خواسته یا نظیر آن که مبنای دعوای خواهان را از میان میبرد،هرگاه مستند به دلایلی نظیر سند رسمی یا رأی قطعی دادگاه باشد،به گونهای که احراز ابتدایی آنمحتاج رسیدگی قضایی معضل و پیچیده نباشد،ممکن است که به صورت دفاع ساده و ماهیتابراز شود،لیکن،هرگاه خوانده با ادعای فسخ یا صلح،خواستار رسیدگی دادگاه و احراز مبنایاستحقاق او برای فسخ قرارداد یا اثبات صلحی که میان طرفین مورد مناقشه است،گردد،چنینادعایی باید به شکل دعوای متقابل مطرح شود زیرا دادگاه با پذیرش و رسیدگی به آن موقعیتجدیدی تأسیس خواهد کرد و در این صورت ادعای متقابل باید با دعوای خواهان دارای ارتباطکامل باشد."