چکیده:
از آنجا که کاهش جنین محصول پیشرفت علم و تکنولوژی پزشکی در زمینه درمان ناباروری است و سابق بر این موضوعیتی نداشته ، به همین دلیل حکم شرعی و فقهی مشخصی برای آن وجود ندارد. الزام پزشکان متخصص ناباروری برای اقدام به چنین اعمال پزشکی، درمانی، این چالش فقهی و حقوقی را در پی دارد که اساسا این اقدام از سوی پزشک ، مسوولیت هایی را از جنبه مدنی، کیفری و انتظامی برای وی به دنبال خواهد داشت یا خیر؟ از این رو با توجه به اهمیت و ضرورت مقوله کاهش جنین و نیز با توجه به لزوم آگاهی از حقوق ، تکالیف و مسوولیت های محتمل مرتبط با آن ، در مطالعه حاضر سعی بر آن است تا موضوع مسوولیت های سه گانه پزشک در ایران ، ناشی از عمل کاهش جنین ، مورد واکاوی قرار گیرد.
بر این اساس ، در ابتدا به تعریف کاهش جنین ، انواع آن ، روش های رایج و نیز رویکرد نظام حقوقی دیگر کشورها در این خصوص پرداخته و سپس به بحث مسوولیت های سه گانه پزشک ورود کرده و در ذیل معرفی هریک از مسوولیت های مدنی، کیفری و انتظامی، مسوولیت های پزشک ناشی از عمل کاهش جنین مورد بررسی قرار خواهد گرفت .
خلاصه ماشینی:
"چنانچه پزشکی بر حسب ضرورت پیش آمده (حفظ جان و سلامت مادر یا حفظ جان و سلامت سایر جنین ها) ناچار به کاهش تعدادی از جنین های موجود در رحم یک زن گردد، ملزم به پرداخت کیفر (دیه ) نمیباشد و مسؤولیت ناشی از این اقدام متوجه وی نیست ، اما چنانچه پزشک با تشخیص نادرست (عدم ضرورت کاهش جنین ) و یا اقدامی اشتباه و غیر ضروری ، اشتباها در حین انجام عمل جراحی بر روی زن باردار باعث کاهش جنین در وی شود، در صورتی که هیچ گونه ضرورتی برای کاهش جنین وجود نداشته است و یا این که در حین عمل کاهش جنین در بارداری چندقلویی، جنین سالم به اشتباه به جای جنین ناقص و معیوب ، کاهش یابد و نیز در مواقعی که اثبات گردد پزشک با عدم رعایت پروتکل ها، قواعد و موازین موجود در این باره ، که در پی آن اقدام به کاهش جنین ضرورت پیدا نموده باشد و در راستای آن هزینه های مالی هنگفتی بر والدین تحمیل گردیده باشد، سبب کاهش جنین در زن باردار گردیده است ، در چنین مواردی، با توجه به آنکه به واسطه تقصیر یا کوتاهی پزشک کاهش جنین صورت گرفته است ، حتی اگر پزشک اذن در معالجه هم داشته باشد، بر مبنای ماده ٧١٧ قانون جدید مجازات اسلامی وی ضامن بوده و پرداخت دیه بر مبنای ماده ٧١٦ همین قانون بر عهده اش میباشد."