چکیده:
زمینه: حرفه حسابداری از منضبط ترین حرفه های دنیاست و به دلیل نوع و ماهیت خدماتی که ارائه می کند باید از اعتبار و اعتماد خاصی برخوردار باشد. تداوم این اعتبار و اعتماد و تقویت آن به پایبندی فکری و عملی اعضای حرفه به ضوابط رفتاری و اخلاقی آن وابسته است. در این پژوهش هدف بررسی رابطه بین استدلال اخلاقی و طرز تفکر اخلاقی، نیت اخلاقی و تمایل اخلاقی حسابداران رسمی می باشد.
روش: روش تحقیق به کار رفته در این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر جامعه حسابداران رسمی شاغل در تهران می باشد. داده های مورد نیاز این پژوهش از یک نمونه 74 نفره از حسابداران رسمی شاغل در تهران که به صورت نمونه گیری تصادفی ساده و با استفاده از پرسشنامه قضاوت اخلاقی و مقیاس اخلاقیات چند بعدی جمع آوری شدند و فرضیات و الگوی مفهومی تحقیق با استفاده از آزمون تی استیودنت و روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل 8/8 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.
یافته ها: نتایج بررسی نشان داد که ارتباط مثبت و معنی داری بین استدلال اخلاقی و طرز تفکر اخلاقی (r=0.24) و ارتباط مثبت و معنی داری بین استدلال اخلاقی و نیت اخلاقی r=0.22) و ارتباط مثبت و معنی داری بین استدلال اخلاقی و تمایل اخلاقی (r=0.42) وجود دارد.
نتیجه گیری: نتایج تحقیق بیانگر این است که رابطه بین این متغیرها ممکن است نشانگر این موضوع باشد که حسابداران رسمی در زمان تصمیم گیری از قضاوت اخلاقی استفاده می کنند. و این موضوع ضرورت آموزش و گسترش اخلاق حرفه ای را در رشته حسابداری اجتناب ناپذیر می سازد.
خلاصه ماشینی:
در این مطالعه، استدلال اخلاقی به عنوان متغیر وابسته و طرز تفکر اخلاقی، نیت اخلاقی و تمایل اخلاقی به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شدند که برای سنجش آنها به ترتیب از آزمون قضاوت اخلاقی و مقیاس اخلاقیات چندبعدی استفاده شد.
نبود رابطه بین این متغیرها در میان دانشجویان ممکن است بیانگر این موضوع باشد که دانشجویان حسابداری در زمان تصمیم گیری از قضاوت اخلاقی استفاده نمی کنند یا فقط در برخی از موارد از آن استفاده میکنند، و مقایسۀ آنها با حسابداران رسمی موضوع ضرورت آموزش اخلاق حرفه ای را در رشته حسابداری را برای دانشجویان حسابداری اجتناب ناپذیر میسازد(38).
موضوع اخلاقیات نمی توان، صرف داشتن دستورالعمل و آئین نامه به سادگی گذشت و نیازمند تلاش جدی و پیگیری دانشگاهیان و سایر گروههای برخوردار میباشد، و با ارائه درس تصمیم گیری اخلاقی و اخلاق حرفه ای در دورههای کارشناسی و کارشناسی ارشد توصیه میشود در این خصوص پژوهشهای تجربی صورت گیرد جهت آموزش و استفاده از متون آموزشی و تحلیل وضعیت اخلاق حرفه ای کشورهای مختلف با برگزاری سمینارها، سخنرانیها و تدوین کتابهای مربوط نسبت به آموختن اخلاق حرفه ای به دانشجویان اقدام شود.
و به مقایسه سطح اخلاقیات دانشجویان ورودی جدید به رشته حسابداری و دانشجویان در شرف فارغ التحصیلی پرداخته شود و نتایج نشان دهنده این باشد که دروس تدریس شده به دانشجویان تاثیری در تغییر سطح درک اخلاقی آنها داشته است؟ نتیجهگیری با بیثباتیهای مالی سالهای اخیر موضوع اخلاقیات در جامعه حسابداران مورد توجه صاحبنظران قرار گرفت.