چکیده:
کانیهای رسی، سیلیکاتهای آبدار با ساختمان لایهای یا ورقهای هستند. این کانیها مانند میکاها، از نوع فیلوسیلیکاتها بهشمار میروند. مطالعات نشان میدهد کانیهای رسی معمولا محصول تجزیة فلدسپاتها و دیگر کانیهای سیلیکاته هستند. آنها از جمله فیلوسیلیکاتهایی با ساختار بلوری لایهای و از لحاظ ترکیبی آلومینوسیلیکات بهشمار میروند. این لایههای بلوری از سیلیس با یونهای آلومینیم و منیزیم ساخته شدهاند که اتمهای اکسیژن در آنها رابط بین ورقهها هستند. دو الگوی لایهای وجود دارد: یکی با دو لایه به نام گروه کاندیت و دیگری با سه لایه به نام گروه اسمکتیت
خلاصه ماشینی:
"کائولینیت متداولترین عضو گروه کاندیت است که هفت انگستروم فاصلة بنیادی۱ (فاصلة بین یک لایه سیلیس و لایة بعدی) دارد و معمولا در پروفیلهای خاک نواحی گرم و مرطوب تشکیل میشود که آب اسیدی بهشدت لیتولوژیهای سنگ بستری مانند گرانیت را میشوید (شکل ۱) [۶].
متداولترین کانیهای رسی عبارتاند از: ایلیت، کلریت، مونتموریونیت و کائولینیت ت پ شکل ۳: تصاویر میکروسکوپی کانیهای رسی، الف) کائولینیت، ب) مونت موریونیت، پ) ایلیت، ت) کلریت [۷] ایلیت کائولینیت کلریت مونت موریونیت لایة تتوائدو سیلیسی لایة اکتاندر آلومینیمدار یونهای بین لایهای شکل ۴: ساختار متداولترین کانیهای رسی [۶] کائولینیت متداولترین عضو گروه کاندیت است که هفت انگستروم فاصلة بنیادی (فاصلة بین یک لایه سیلیس و لایة بعدی) دارد و معمولا در پروفیلهای خاک نواحی گرم و مرطوب تشکیل میشود مونت موریونیت محصول شرایط آبشویی متوسط و هوازدگی است که در خاکهای معتدل با زهکشی خوب و PH خنثی، خاکهای ژلی (زهکشی ضعیف) و خاکهای منطقة خشک که کمی قلیایی هستند، فراوان یافت میشود رسها سیلیکاتهایی با ساخت مولکولی ورقهای هستند (مانند میکاها).
همین ریز بودن است که مطالعة میکروسکوپی آنها را مشکل کرده است و لذا تشخیص کانیشناسی رسها در اغلب موارد فقط به کمک دیفرکتومتری پرتوی X انجام میگیرد کائولینیت پرکنندة منافذ (الف) کلریت پوشش نازک رسی (ب) ایلیت رسهای پل زننده (ج) شکل ۵: چگونگی رشد سه نوع کانی رسی در خلل و فرج مخازن هیدروکربنی [۵] کلریت یک کانی رسی سهلایه است که معمولا در خاکهای با آبشویی متوسط تحت شرایط آب زیرزمینی نسبتا اسیدی و در خاکهای مناطق با آبوهوای خشک تشکیل میشود پینوشتها 1."