چکیده:
رشد شهرها یکی از پدیده های مهم جهانی می باشد که تحت تاثیر عوامل محیطی، انسانی، اقتصادی و سیاسی روی می دهد و ارائه خدمات به شهروندان و دسترسی آنان به امکانات شهر از اولویت های برنامه ریزان و مدیران شهری است. برای تحقق این امر از تکنیک ها و روش های گوناگون اعم از کلاسیک و نوین استفاده گشته است. از دهه 1970 استفاده از روش های کمی در مسائل مکانیابی خدمات شهری زیاد شده و هرکدام از این روش ها علاوه بر معایب و مزایای خاص خود در این زمینه به کار می روند. اما در این تحقیق از تکنیک AHP که مزایای بیشتری نسبت به دیگر تکنیک های مکانیابی دارد، استفاده شد. چون در فرایند مکانیابی سنجشی کمی، برای انتخاب فاکتورها در دسترس نبوده به همین دلیل تعیین وزن ها و ارزیابی دشوار می باشد (Jianguo، 2005، 594). در این پژوهش از روش AHP که تکنیکی ریاضی برای مباحث چند فاکتوره بوده و به جنبه های کمی و کیفی بحث، کمک می کند و به عنوان ابزاری قوی و ساده برای انتخاب وزن و کاهش-دهنده اریبی وزن ها بوده، استفاده شد. هدف از انجام این تحقیق بکارگیری روش AHP در مکانیابی ها و مسائل برنامه ریزی شهری و معرفی یک روش نوین به همراه سیستم های اطلاعات جغرافیایی و عملی کردن آن در مکانیابی درمانگاه های شهر مهاباد، تحلیل توزیع مکانی مراکز درمانی در شهر مورد مطالعه و تشخیص و تبیین نقاط ضعف در استقرار کاربری های درمانی در وضع موجود با توجه به معیارهای تعیین شده می باشد و برای رسیدن به اهداف فوق از روش تحقیق ترکیبی AHP در محیط سیستم های اطلاعات جغرافیایی، نرم افزارهای Arcgis و Matlab و همچنین مطالعات اسنادی و کتابخانه ای استفاده شده است.
Urban growth is globally important phenomenon which is affected by environmental، humane، economic and political factors. Optimal provision of urban facilities to citizens is essential action for urban planners and managers. The various classic and modern approaches are used to get this aim. But using quantity methods in location of urban facilities has been increased since 1970. In this research، AHP method was applied، because it has more capabilities than the others. In point of view in the location trend، for factors choosing the quantification evaluation was not available. As a result distinguishing weigh's and the evaluation of it is difficult. Therefore، we used AHP method which is multi-criteria mathematical method that helps us in quality and quantity review. The aim of doing this research is applying AHP method in locations and urban planning problems and introducing new approach with GIS and applying in locations of clinics in Mahabad city. Spatial distribution analysis was used inclinical centers aiming at studying and assessing weakness points in setting of therapeutic land uses according to mentioned criteria. For acheiving these aims the sowftware such as arcgis، Matlab and documental methods have been used.