چکیده:
امروزه بسیاری از محققان و دانشمندان، توسعه کشاورزی را به مثابه استراتژی و راهبرد اصلی توسعه روستایی قلمداد کرده و معتقدند که کشاورزی به عنوان منبع اصلی تامین درآمد و فرصت های اشتغال، نقش اساسی در توسعه روستایی ایفا می کند. از طرف دیگر، مسایل بسیاری چون امنیت غذایی و رسیدن به خودکفایی در تولیدات کشاورزی، جلوگیری از نابودی منابع آب، خاک و ... توجه جدی به بخش کشاورزی را ضروری می سازد. از این رو در مقاله حاضر، به بررسی و تحلیل موانع توسعه کشاورزی در دهستان کرانی با توجه به نقش مهم آن به عنوان اشتغال غالب روستاییان، پرداخته شده است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و ترکیبی می باشد و جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه و مصاحبه) صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق دهستان کرانی می باشد که ابتدا چهار روستا با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند، سپس با استفاده از فرمول کوکران 126 بهره بردار به عنوان نمونه آماری تعیین شدند. آزمون مقدماتی برای به دست آوردن پایایی پرسشنامه انجام و ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه بیش از 72/0 به دست آمد. داده های به دست آمده با استفاده از تکنیکAHP (فرایند تحلیل سلسله مراتبی) و نرم افزار Expert Choice مورد تحلیل قرار گرفته اند. نتایج تحقیق نشان داد که عوامل ساختاری در دهستان کرانی مهم ترین مانع توسعه کشاورزی بوده و عوامل فرهنگی، محیطی و بازاری در اولویت های بعدی قرار گرفتند. قبل از انجام هرگونه اقدام برای توسعه کشاورزی در منطقه باید یکپارچه سازی اراضی زراعی مدنظر قرار بگیرد.
خلاصه ماشینی:
"جدول ٦- میزان تولید سالیانه محصولات عمده منطقه (بر حسب تن ) شرح گندم یونجه جو انگور دهستان کرانی 9985 3145 395 1806 چالاب 272 6 67 793 شیخ بشارت 501 129 20 49 اسلام آباد 552 318 72 80 قمچقای 706 116 2 21 منبع : (سازمان جهاد کشاورزی ) ویژگی های ساختاری زمین های کشاورزی نتایج نشان می دهد که در دهستان کرانی به طور متوسط ، وسعت اراضی هر بهره بردار ٩.
جدول ٩- موانع توسعه کشاورزی در دهستان کرانی عوامل گویه ها محیطی کمبود منابع آب و مخاطرات اقلیمی مانند خشکسالی ، تگرگ ، سرمازدگی و گرمازدگی ساختاری خرد بودن و پراکندگی قطعات اراضی زراعی فرهنگی باورهای سنتی و مقاومت در برابر تغییرات ، سطح سواد پایین ، عدم آگاهی و اطلاع کشاورزان بازاری تضمینی نبودن خرید محصول ، نوسان شدید قیمت ها، سودجویی واسطه ها یافته های تحلیلی تحقیق مقایسه معیارها با توجه به هدف در مرحله اول معیارها به صورت زوجی ، نسبت به هدف مطالعه (اولویت بندی موانع توسعه کشاورزی ) مقایسه گردید .
/ شکل ٩: مقایسه گزینه ها به صورت زوجی با توجه به معیار مدیریت مزرعه / شکل ١٠: تلفیق گزینه ها و معیارها با توجه به هدف تلفیق بر اساس نتایج حاصل از تلفیق گزینه ها و معیارها با توجه به هدف پژوهش (شکل شماره ده ) می توان نتیجه گرفت که از بین موانع موجود بر سر راه توسعه کشاورزی ، عوامل ساختاری مهم ترین عامل بوده و در مقابل عوامل بازاری از کم ترین اهمیت برخوردار است ."