چکیده:
انتفاضه مسجدالاقصی، که به انتفاضه دوم معروف است، پدیدهای مهم و بینظیر در
تاریخ 55 ساله منازعه اعراب و اسرائیل به شمار میآید. از زمان شروع انتفاضه دیدگاهها و
نظریات مختلفی در قبال آن ارائه شده است، زیرا با توجه به دخالت عامل جدیدی به حلقه
مبارزات ملت فلسطین یعنی عملیات شهادتطلبانه، که ویژگی اصلی انتفاضه به شمار
میآید، سؤالات گوناگونی نیز در برابر آن مطرح شده است. انتفاضه چه اهدافی را دنبال
میکند؟ آیا تاکنون توانسته است آن را محقق سازد؟ این پدیده چه دستاوردهایی را محقق
ساخته است؟ موانع پیش روی انتفاضه چیست؟ آیا حوادث 11 سپتامبر بر این فرایند تأثیر
داشته است؟ تحولات پس از حوادث 11 سپتامبر تا چه حد این پدیده مهم را تحتالشعاع
خود قرار داده است؟ اینها همه سؤالاتی است که این مقاله درصدد پاسخگویی بدان با نگاهی
تحلیلی و علمی است.
خلاصه ماشینی:
"پس از وقوع انتفاضه، متغیرهای جدیدی وارد منازعه اعراب و اسرائیل گردید و این سؤال مهم را مطرح ساخت که آیا ملت فلسطین به منظور احقاق حقوق خود باید از همان روشهای گذشته استفاده کند یا اینکه گزینه انتفاضه، راهحل مناسبی برای تحقق هدفها و آرمانهای او به شمار میرود.
انتفاضه مسجدالاقصی در مدتی که از تاریخ آن میگذرد چه دستاوردهایی را محقق ساخته است؛ آیا تحول جدیدی در منازعه اعراب اسرائیل به وجود آورده است؛ آیا در مواضع رسمی کشورها و گروههای سیاسی، اعم از گروههای سیاسی داخل فلسطین و یا گروههای سیاسی سایر کشورها نسبت به فلسطین تغییری ایجاد کرده است؛ آیا در عرصه بینالمللی به ارتقای قضیه فلسطین در افکار عمومی منجر شده است؛ آیا بر ساختارهای سیاسی و اجتماعی در داخل اسرائیل آثار و پیامدهایی درپی داشته است؟ در بخش آخر مقاله به مهمترین موانع و مخاطرات احتمالی که فراروی انتفاضه قرار دارد، اشاره خواهد شد.
با اینکه تحقق چنین هدفی، در واقع تأمین حداقل حقوق فلسطینیها در چارچوب قطعنامههای سازمان ملل متحد است، اسرائیل به دلیل سیاستهای توسعهطلبانه خود، حاضر به تأمین این حداقل حقوق برای ملت فلسطین نشده است لذا، انتفاضه الاقصی یکی از اهداف محوری خود را آزادسازی فلسطین از اشغال رژیم اشغالگر اسرائیل میداند.
تغییر افکار عمومی جهان نسبت به اسرائیل و تأکید مجامع بینالمللی مبنی بر توقف اقدامات تجاوزکارانه این کشور علیه فلسطینیها و تقاضا برای اجرای قطعنامههای بینالمللی مرتبط با فلسطین یکی از دستاوردهای قابلتوجه انتفاضه در دو سال اخیر به شمار میآید."