چکیده:
مقالــه حاضر با هدف تعیین میــزان قانون گریزی رانندگان و عوامل اجتماعی موثر بر آن تدوین شده است . تحقیق به روش کمی پیمایشی و در میان ٣٥٠ نفر از رانندگان دارای خودرو شخصی، تاکســی درون و برون شــهری بالای ١٨ سال شهر اهر انجام شده اســت . ابزار تحقیق پرسش نامه بوده و روش نمونه گیری، طبقه ای متناســب تصادفی اســت . همچنین در کار نمونه گیری، نمونه گیری زمانی و مکانی نیز مد نظر قرار گرفته اســت . یافته ها نشــان می دهد که از هر صد نفر راننده به طور متوســط ٥٤.٤ نفرشــان از قوانین راهنمایی و رانندگی تخلف کرده اند. این تخلف در بین رانندگان مجرد، رانندگان با تحصیلات بالا، رانندگان تعلیم دیده در آموزشــگاه بیشتر از بقیه گروه ها بوده اســت . نتایج این تحقیق نشان داد که بین سن ، سرمایه اجتماعی، سرمایه اقتصادی و میزان استفاده از رسانه ها با قانون گریزی همبستگی منفی و معکوس معنا داری وجود دارد. در مجموع بر حسب نتایج به دست آمده می توان گفت که سرمایه اجتماعی، سن ، سرمایه اقتصادی و رسانه ها ٧١ درصد از تغییرات متغیر قانون گریزی رانندگان را تبیین میکند.
خلاصه ماشینی:
"روزانه در ایران ١٦٠٠ سال عمر به دلیل حوادث فوق از دســت می رود و مجموع هزینه های مســتقیم و غیر مستقیم ناشی از حوادث یاد شــده ، شــامل هزینۀ درمان مصدومان ، هزینه های نگهداری معلولان و توان بخشــی آنها، هزینه های از دست رفتن نیروی کار، هزینه های معضلات اجتماعی ناشی از بی سرپرستی خانواده ها و دیگر هزینه ها در حدود یک هزار میلیارد تومان در سال برآورد شده است (قرایی و همکاران ،١٣٨٦،ص ٥٩)؛ همچنین آمارها حکایت از آن دارند که کشور ما در مقایســه با دیگر کشــورهای جهان از لحاظ بروز تخلفات رانندگی و تصادفات سهم بیشــتری را به خود اختصاص داده اســت .
در مجموع آنچه از بررســی نظریه ها و نتایج تحقیقات اســتنباط می شود، این است که قانون گریزی رانندگان مســئله تک علتی نبوده بلکه چندعلتی اســت و دلایل مختلفی نظیر سن ، جنس ، ســابقه رانندگی، ویژگیهایی شخصیتی،آموزش ، آگاهی،سیستم های نظارتی، سرمایه اجتماعی، اقتصادی،هویت ملی و دینی،پیوند با جامعه و ...
پیشنهادها ســه عامل اصلی نیروی انســانی، وســیله نقلیه و جاده از عوامل حادثه ساز در حوادث رانندگی نقش ایفا می کنند، از آنجایی که در تحقیق حاضر تأکید بر عامل اول بوده اســت ، لذا، بر اســاس یافته های پژوهش برای کاهش میزان قانون گریزی رانندگان پیشــنهادهای کاربردی زیر تدوین شده است : ١- آموزشــگاه های مخصوص برای رانندگان متخلف و پرخطر از ســوی پلیس راهور تأســیس شــده و به آموزش مجدد رانندگان متخلف و پرخطر توأم با ســخت گیری تمام بپردازند."