چکیده:
ابتدای آخرین دهه قرن بیستم و با گسترش روزافزون تعداد کاربران اینترنت، حکومتها و دولتها نیز متناظر با این رشد سریع برای برقراری امنیت و حفظ نظم در این فضا، اقداماتی را آغاز کردند. در این رابطه نوع نگاهی که دولتها به مسئله ایجاد محدودیت و فیلترینگ در فضای مجازی داشتند سبب بروز انتقاداتی شد. برخی اصل فیلترینگ را در تقابل با آزادی بیان میدانستد و برخی دیگر به مضر بودن آزادی نامحدود در فضای بدون کنترل اینترنت اشاره داشتند. البته به طور همزمان، گروهی دیگر نیز ضمن پذیرش اصل فیلترینگ حداقلی، به گسترده شدن بیش از حد دامنه فیلترینگ انتقاد داشتند. امروزه مسئلهای که در برخی از کشورهای در حال توسعه بیشتر خودنمایی میکند، گسترده شدن دامنه فیلترینگ بر اساس جهتگیریهای خاص سیاسی، سلایق شخصی و منافع گروهی است. مقاله در پی پاسخ به این سؤال است که آیا سیاست فعلی فیلترینگ در کشورمان، سیاستی کارآمد است؟ در این تحقیق با استفاده از روش بررسی کتابخانهای و تحلیل ثانوی9 مقاله تحقیقی در این زمینه، به آسیبهای مدلهای مختلف فیلترینگ پرداخته و سپس پیامدهای فیلترینگ گسترده سایتهای اینترنتی بررسی میشود. نتایج این تحقیق مشخص میکند سیاستهای فیلترینگ در حال حاضر تا چه حد کارآمد است و همچنین سیاست مؤثر و کارآمد در فیلترینگ سراچههای اینترنتی چگونه باید باشد.
At the beginning of the last decade of the twentieth century the number of the users of internet increased quickly and the governments started actions to organize this sphere and guarantee its security. In this regard the way the governments made limitations and filters has raised criticism. While some consider filtering as opposing to the concept of freedom of speech, others see unlimited freedom in the uncontrolled internet space harmful. Some other, while accepting the concept of minimal filtering, criticize vast filtering policies. An issue that is growing mostly in developing countries is filtering based on political agendas, ideas of specific individuals and the interests of specific groups. This paper is looking for the answer to the following question: are the current filtering policies effective? Performing a secondary analysis of 9 research articles, I have tried to address the harms of different ways of filtering and explore the negative results of intensive filtering practices. The results of this study show to what extent the filtering policies are effective and what policies can be productive and effective in this regard.
خلاصه ماشینی:
ابراهیم آبادی (١٣٨٨) در میان آرای اندیشمندان جامعه شناسی و ارتباطات ، دو نظر کلی در خصوص فضای مجازی و اینترنت را احصا میکند: دسته اول فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی و به طور خاص اینترنت را دارای آثار سوء و لطمه به انسجام اجتماعی، پیوندهای فرهنگی و هویت ملی میدانند و در نقطه مقابل عده ای معتقدند که اینترنت و شبکه وب ، تعدیل کننده تعارض های درونی جامعه است و در نهایت در مسیر انسجام و حفظ هویت ملی عمل خواهد کرد.
دولت چین رسما اعلام کرده است که به دنبال برقراری توازن میان جریان آزاد اطلاعات و پاسداشت فرهنگ و ارزش های اجتماعی خود است و برای رسیدن به این راهبرد، اقدامات مختلفی را انجام داده است از جمله : - سرمایه گذاری گسترده در صنایع الکترونیک ، مخابرات و رایانه - اقدامات وسیع برای شبیه سازی نرم افزارها و برنامه های کاربردی کامپیوتری و تقویت صنعت نرم افزار در چین - ایجاد انحصار دولتی ورود اینترنت به کشور - همکاری با شرکت های بزرگ اینترنتی برای تولید مرورگر اینترنتی به زبان چینی - فیلترینگ گسترده محتواهای نامناسب اخلاقی و سیاسی در اینترنت (آشنا، ١٣٨٠) الگوی اروپایی: در کشورهای اروپایی نگرانی زیادی از سوءاستفاده جنسی از کودکان وجود دارد.
این وضعیت که ناشی از اتخاذ رویکرد حداکثری در فیلترینگ سایت های اینترنتی و استفاده از قواعد نظارت رسانه های مکتوب در فضای مجازی است ، موجب بروز مشکلاتی اساسی در رسیدن به هدف فیلترینگ شده است که در ادامه به آن ها اشاره میشود: پرورش گلخانه ای، بارزترین اثر محدودیت عقاید ایجاد محدودیت در دسترسی به عقاید مختلف ، میتواند آثار سوئی برای افراد داشته باشد.
نگاهی گذرا به سایت های فیلتر شده در فضای مجازی نشان میدهد که توجه به اجماع نسبی در جامعه ، برای ایجاد محدودیت در اینترنت کمتر مورد توجه متولی امر فیلترینگ در کشور است .