چکیده:
بررسی آثار و تالیفات دانشمندان طب سنتی ایران نشانگر توجه ایشان به پیشگیری، تشخیص و درمان بیماریهای دهان و دندان بر اساس معاینه دقیق و پیگیری وضعیت بیماران به منظور ارزیابی نتایج روش های درمانی است . دانشمندانی چون محمد بن زکریای رازی، بوعلی سینا، حنین بن اسحاق ، علی بن عباس اهوازی و دیگران جنبه های مختلف دندانپزشکی مانند بهداشت دهان و دندان ، پوسیدگی و ترمیم دندان ها، جراحی و بی حسی دندان ها، در رفتگی فک و دیگر مباحث علمی مشابه را در تالیفات خود به رشته تحریر درآورده اند که پاره ای از آن ها با تحقیقات نوین اثبات شده و امروزه اندکی از اثبات شده ها کاربری کلینیکی دارند. همچنین برخی پیشنهادهای ایشان در استفاده از گیاهان دارویی در دندانپزشکی تا کنون مورد تحقیق قرار نگرفته که میتواند موضوع پژوهش های آتی باشد. در این مقاله نظریات حکمای طب سنتی ایران در دندانپزشکی مورد مرور و تحلیل قرار گرفته است .
خلاصه ماشینی:
"(ذاکر، ١٣٨٩، ص ٣٥٣) ابوعلی سینا پزشک نامدار ایرانی در کتاب قانون در مبحث بهداشت دهان میگوید: «کسی که بخواهد دندان های تندرست داشته باشد باید کارهای زیر را انجام دهد: ١- از بسیار خوردن خوراکی و نوشیدنی که سریعا در بدن تباه میشود (مانند شیر) خودداری کند.
(تمیزی، ١٣٧٥، ص ١١٨) هم اکنون با بازخوانی مجدد تألیفات دانشمندان طب سنتی ایران طی تحقیقات متعددی بر مفید بودن این روش ها در درمان های مرتبط با دندانپزشکی صحه گذاشته شده است که به عنوان نمونه تأثیر روغن حیوانی و پودر یونجه در ترمیم زخم متعاقب انجام عمل ژنژوکتومی به مراتب از خمیر Coe Pack که به عنوان پانسمان استفاده میشود، بهتر بوده است .
» (ذاکر، ١٣٨٩، ص ٣٨١) این عمل هم اکنون در دندانپزشکی بنام Fixation دندانی به وسیله سیم های فولاد ضدزنگ نازک انجام میشود که خصوصا در ثابت شدن دندان ها که در اثر تروما دچار لقی شده اند بسیار کاربرد دارد.
» (ذاکر، ١٣٨٩،ص ٥١٤) امروزه معتقدند که گاهی در اثر ضربه به فک یا بازماندن طولانی مدت دهان به دلیل شل شدن لیگامنت های فکی، کندیل مندیبل از محل Glenoid Fossa خارج شده که به آن Sub Luxation میگویند و در کتب جراحی کنونی عنوان میشود که برای درمان این حالت باید فک را به ترتیب به سمت پایین - عقب - بالا حرکت دهیم تا آرواره مجددا در محل خود قرار گیرد."