چکیده:
حکومتها برحسب ماهیت خویش، اهداف و مقاصدی دارند که درجهت نیل به آن تلاش میکنند. دین مبین اسلام، عدالت و آزادی را به رسمیت شناخته و در متون و ادبیات اندیشمندان مسلمان نیز بهویژه در دوران جدید مورد توجه قرار گرفته است. از منظر امام خمینی، اهداف عالیه حکومت اسلامی بر دو بال عدالت و آزادی استوار است. ازجمله الزامات عدالت ابتنای دین، قانون و جامعه بر عدالت، تربیت و تهذیب انسان و حکومت میباشد. همینطور لازمه اجرای عدالت بر سه امر تدوین قانون بر اساس عدالت، اجرای قوانین بر اساس عدل و نظارت عادلانه بر اجرای قوانین استوار است. از طرف دیگر اگر حکومت بتواند عدالت و آزادی را توامان در جامعه به منصه ظهور برساند، ما شاهد یک جامعه آرام همراه با وحدت در بین افراد جامعه خواهیم بود.
Based on their nature, governments have purposes and they are in attempt to achieve them. Islam religion has recognized justice and freedom and they have been taken into account in the texts and literature of the Muslim scholars especially in the modern period. For Imam Khomeini, the great goals of Islamic Government rest upon two branches of justice and freedom. Among the requirements of justice is the foundation of religion, law, and society on justice, education and refinement of human and government. Also, the requirement of executing justice is based on three tasks of legislating laws based on justice, executing the laws based on justice, and justly supervising the execution of laws. On the other hand, if the government can simultaneously bring justice and freedom to manifestation in a society, we will see a peaceful society along with unity among the people of that society.
خلاصه ماشینی:
5. امام و عدالت اجتماعی امام خمینی+ براساس اندیشه کلام اسلامی یعنی نفی توأمان جبر و اختیار محض و پذیرش حد میانی جبر و اختیار (امر بینالامرین) و قبول حق گزینش و آزادی انسان، بر این باور است که آدمی نهتنها توان تحقق عدالت را در نفس خود ـ بهمثابه ملکهای اخلاقی ـ داراست، بلکه میتواند نظام اجتماعی مبتنیبر عدالت را پیریزی و ایجاد نماید.
(امام خمینی، 1377: 17 / 436) و در بیانی دیگر اسلام عادلانه و مورد نظر خود را اینگونه معرفی مینماید: یک همچو اسلامی که در آن عدالت باشد [میخواهیم]، اسلامی که در آن هیچ ظلم نباشد، اسلامی که شخص اولش با آن فرد آخر در آن علیالسواء در مقابل قانون باشند.
ج) الزامات عدالت و آزادی توأمان در اسلام، چون هم فرد اصالت دارد و هم جامعه، حکومت بهمنزله ابزاری جهت تکامل انسان بهگونهای تعریف میشود که تضمین کننده حقوق فرد در مقابل جامعه و جامعه در برابر فرد باشد؛ درنتیجه، ساختن چنین جامعهای مستلزم وجود عنصری بنام عدالت و آزادی میباشد.
اما آیا منظور از وحدت، کنار نهادن اعتقادات و سلایق و پذیرش سلیقه و عقیده واحد است؟ مسلما منظور از وحدت کنار گذاشتن اختلافات فکری و اعتقادی و سلیقهای میان یکدیگر نیست؛ بلکه مراد این است که ضمن احترام به حقوق یکدیگر، مصالح متقابل را نیز رعایت نماییم و برای حفظ و گسترش کیان اسلام از نزاعی که قرآن کریم از آن نهی نموده است، بپرهیزیم.