چکیده:
کتیبه نگاری بر آثار هنری ایران دارای قدمتی دیرینه است. آنچه در این پژوهش مورد مداقه قرار گرفته است کتابت آیه الکرسی است و داده های مورد استناد پژوهش اشیاء هنری گنجینه اسلامی موزه ملی ایران می باشد. جامعه آماری، بررسی و مطالعه ی 25 اثر هنری است. سوال پژوهش این است که ارتباط کتیبه نگاری آیه الکرسی با کاربری آثار هنری چگونه قابل تبیین است؟ فرضیه تحقیق بیانگر آن است که آثار هنری مزین به آیه الکرسی از نظر کاربری، گونه های متفاوتی را در بر می گیرد. نتیجه تحقیق بیانگر آن است مضمون و محتوای آیه الکرسی مهمترین عامل انتخاب آن برای مزین نمودن آثار هنری است و هنرمندان ایرانی متناسب با کاربری آثار از آن بهره برده اند و عمده ترین مفهوم استنباط شده از کتابت آیه الکرسی در کل جامعه آماری پژوهش جنبه حفاظت بخشی آن بوده است که به سه گروه متفاوت تقسیم می شوند و با خطوطی نظیر کوفی، نسخ، ثلث، تعلیق و غبار در دوره های مختلف تاریخ به منصه ظهور رسیده است. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی همراه با بازدید از گنجینه اسلامی موزه ملی ایران است.
The epigraphy of Iranian artistic works has an old history. This study scrutinizes the book entitled ‘Ayat-al korsi’ and the data are the stuff from Islamic treasury in Iranian national museum. The population includes 25 artistic works. The research seeks to find the relation between ‘Ayat-al-korsi’ epigraphy and the application of artistic works. The research hypothesizes that the artistic works decorated with ‘Ayat-al-korsi’ have different applications. The results show that the concept of ‘Ayat-al-korsi’ is the most significant reason for choosing it for decorating artistic works with، and Iranian artists have benefited them according to its application. The greatest concept derived from ‘Ayat-al-korsi’ is its security aspect which is divided into three different categories and has been manifested in different calligraphies known as Kufi، Naskh، Sols، Taaligh، and Ghobar in different historic eras. The research methodology is descriptive-analytical through visiting Islamic treasury in Iranian national museum.